Oorlog in Oekraïne ook merkbaar in de transportcijfers
Viapass heeft op 31 december 2022 zijn zevende kalenderjaar van de kilometerheffing voor vrachtwagens afgesloten. De geïnde tolgelden stegen van 814,1 miljoen euro in 2021 naar 829,3 miljoen euro in 2022, wat een stijging is van 1,86%. De tarieven werden het vorige kalenderjaar weliswaar geïndexeerd, maar het aantal gereden tolkilometers viel terug onder invloed van de oorlog in Oekraïne en de afgeleide impact daarvan. De terugval van de afgelegde tolkilometers is vooral merkbaar vanaf de tweede helft van het jaar.
De ontvangsten uit de kilometerheffing in België, die Viapass namens de drie gewesten beheert, controleert en coördineert, zijn sinds de start in 2016 elk jaar gestegen. De operaties kenden een succesvolle aanvang in 2016 met 486 miljoen euro tolgelden tussen 1 april en 31 december en sindsdien werkt het systeem feilloos en zonder enige onderbreking. Tussen 1 januari en 31 december 2022 waren de tolheffingsoperaties goed voor 829,3 miljoen euro.
Tijdens de jaren van de coronapandemie (2020-2021) zat de schrik van een terugval van het wegvervoer er goed in, maar volgens Viapass bleef de transportsector zijn functie als ruggengraat van de economie waarmaken. De transportcijfers bleven positief, en dat was zichtbaar in de tolkilometers.
Ook in 2022, het oorlogsjaar in Oekraïne, stegen de resultaten maar dat was voornamelijk onder invloed van de aanpassing van de tarieven die de index van de consumptieprijzen volgden. In Wallonië indexeerde Sofico op 1 januari 2022, in Brussel en Vlaanderen gebeurde dat op 1 juli 2022.
Het aantal verreden tolkilometers stabiliseerde en ging vanaf juli 2022 licht naar beneden.
Het is duidelijk dat de oorlog in Oekraïne zijn impact heeft gehad op het vrachtvervoer over de weg. In 2022 werden er 5.437.614.448 tolkilometers gereden. In 2021 was dat nog 5.523.298.464 of 1,5% meer. Als we de verreden kilometers voor de tweede helft van het jaar vergelijken tussen 2021 en 2022, bedraagt dat verschil zelfs 2,6%.
Lichte terugval aantal buitenlandse vrachtwagens
De verdeling van het aantal trucks op de Belgische wegen veranderde lichtjes. In 2022 daalde het totaal van buitenlandse trucks op onze wegen licht. Dat was o.a. het effect van de boycotmaatregelen. Het aantal Russische vrachtwagens daalde van 24.106 in 2021 naar 6.122 voor het volledige jaar 2022. Anderzijds daalde het vrachtverkeer door Oekraïense trucks slechts licht, van 23.564 vrachtwagens in 2021 naar 22.300 vorig jaar.
In totaal reden er in 2022 40,5 miljoen vrachtwagens in België. Dat is iets minder dan de 40,8 miljoen die er in 2021 nog op ons grondgebied reden. De verhouding Belgische versus niet-Belgische vrachtwagens bleef over die twee jaren gelijk: 52,4% Belgische en 47,6% buitenlandse vrachtwagens. De Belgische vrachtwagens blijven meer in eigen land rondrijden, wat verklaart waarom de verhouding gelijk is gebleven.
Voertuigcategorieën
Wat de andere voertuigparameters betreft, zit de vergroening van de vloot al een tijdje aan haar plafond. De tolheffing van Euro6- en Euro5-vrachtwagens samen bedroeg 96,6% van het totaal vorig jaar. In 2021 was dat 95,8%, nauwelijks een verschil dus.
Vervoerders blijven kiezen voor de zwaarste gewichtsklassen van vrachtwagens. De categorie boven de 32 ton steeg met 0,1% naar 91,5%. De categorie tussen 12 en 32 ton bleef ongewijzigd op 6,7%van het totaal.
Foto: Viapass