IoT voor optimale interventies

Sabcobel is een distributeur van koelinstallaties van het Italiaanse merk EPTA. Het heeft grote bedrijven als Carrefour, Delhaize, maar ook een organisatie als het Rode Kruis als klant. De laatste jaren zag Sabcobel een grote verschuiving in zijn zakelijk model plaatsvinden doordat de fabrikant van de koelinstallaties de voorkeur gaf aan rechtstreekse onderhandelingen met de grote bedrijven. Daardoor dreigde een groot deel van de omzet in gevaar te komen. Daarop heeft Sabcobel beslist zich om te vormen tot een dienstenorganisatie die in de eerste plaats mikt op de goede werking van de koelinstallaties.

Mathias Coppens is hoofd van de serviceafdeling bij Sabcobel en behoort tot de derde generatie die recent aan het roer van het familiebedrijf is gekomen. “De grote distributieketens stellen steeds strengere eisen op het vlak van voedselveiligheid”, vertelt hij. “In de koelinstallaties worden temperatuurschommelingen dan ook nauwgezet opgevolgd. Voor vis of vlees, bijvoorbeeld, moet er bij een alarm binnen de vier uur een interventie gebeurd zijn. Onderhoudstechnici moeten snel ingrijpen om te voorkomen dat de afgesproken limieten worden overschreden. Dat is de reden waarom we op zoek waren naar een instrument dat ons zou helpen om die interventies enerzijds heel efficiënt te organiseren en anderzijds te voorkomen dat onze technici voor een onbelangrijk alarm naar een supermarkt zouden rijden.”

Betere service dankzij betere informatie

In zijn servicemodel streeft Sabcobel ernaar de interventies voor pannes zoveel mogelijk te beperken.
M. Coppens: “Dat zou kunnen door een performant systeem van preventief onderhoud waardoor er geen pannes meer zouden optreden. Ik weet wel, dat is een ideaalbeeld, een utopie zelfs, maar het is hoe dan ook een doelwit voor de weg voorwaarts. Om die reden hebben we Element 61 ingeschakeld met de vraag een platform te maken waarmee we op termijn beter preventief onderhoud kunnen realiseren.”
 
De eerste stap naar een dergelijke ambitieuze doelstelling is eenvoudiger: de bestaande data verzamelen uit de machines bij de klanten.
M. Coppens: “Op dit ogenblik beheren wij de goede werking van koelinstallaties op zo’n 400 verschillende locaties waar gewoonlijke meerdere toestellen staan: koelmeubels en diepvriezers in de winkels, met daarbij de koelmachines in de technische ruimte. Per eenheid zijn er een vijf- tot achttal sensoren die informatie uit de machine capteren. Tot voor kort zorgden die elke keer als een limiet werd overschreden voor een alarm dat werd doorgegeven naar een alarmcentrale. Die centrale verwittigde op haar beurt onze technici om ter plaatse te komen. Nu slagen we erin die signalen rechtstreeks te capteren vanuit de sensoren en ze te centraliseren in een dataplatform. Binnen de kortste keren hebben wij zo 5 miljoen datapunten verzameld die we nu grondiger kunnen analyseren.”

Machinedata capteren

Sabcobel focust in zijn streven naar een betere dienstverlening op een snelle implementatie van een operationele rapportering. De basis van het geheel wordt gevormd door de machinedata uit de koelkasten. In die machines zitten temperatuursondes die nodig zijn voor een goede werking van het toestel en die bijvoorbeeld als een thermostaat functioneren die de temperatuur kan regelen.
M. Coppens: “Element 61 heeft nu verkregen dat Danfoss, de grootste leverancier van die koelcomponenten, het voor ons mogelijk maakt dat wij de belangrijkste gegevens uit die onderdelen kunnen ontvangen. Je moet weten dat die toestellen hoe dan ook via een vast IP-adres in de lokale gateway met het netwerk verbonden zijn. Vroeger gebruikten we al een vergelijkbaar softwarepakket van Danfoss zelf. Nu gebruiken we alleen nog de communicatiemodule van Danfoss om de sensordata te kunnen ontvangen. Maar we brengen de data in een eigen database bij elkaar. Voor ons als distributeur was het wel belangrijk dat Danfoss hier nauw bij betrokken was om zeker te zijn dat de bestaande garantieregelingen zouden blijven bestaan. We hebben echter een heel goede samenwerking verkregen.”
 
In deze beginfase werkt Sabcobel enkel met data uit onderdelen van Danfoss. Het is de bedoeling straks ook de gegevens van de andere – kleinere – merken te integreren.

Minder interventies

Een eerste belangrijke innovatie die Sabcobel met de nieuwe data kon doorvoeren, is een betere rapportering van alle incidenten. In de databank staan nu ook het type alarm, de locaties, de tijdsregistraties, enzovoort genoteerd.
M. Coppens: “De resultaten van de eerste analyses waren ook voor ons heel verrassend. We zagen bijvoorbeeld voor het eerst de gemiddelde tijd die nodig is om een alarm op te lossen. Dat was heel wat sneller dan we zelf hadden gedacht en dat was zeker positief nieuws. Een andere belangrijke analyse gaat over de aard van de incidenten. Uit de cijfers blijkt dat de meest voorkomende fouten zogenaamde ‘deuralarmen’ zijn: een signaal dat aangeeft dat de deur van een koel- of vriesmeubel niet goed gesloten is. Dat is een probleem dat zich gewoonlijk heel snel vanzelf oplost wanneer iemand de deur sluit. Als dat niet het geval is, zal de temperatuur toch stijgen en krijgen we het alarm op die manier.”
 
Op basis van die eerste vaststellingen kan Sabcobel echter meteen een aantal aanpassingen doorvoeren aan de interventies zelf. “Nu weten we voordat we ter plaatse zijn al wat er aan de hand is”, vertelt Mathias Coppens. “Op basis daarvan kunnen we de alarmen filteren. We hoeven nu alleen nog ter plaatse te gaan voor defecten die een grote impact hebben. Wel laten we nog alle meldingen doorkomen omdat we op de hoogte willen blijven van alles wat er in die koeltoestellen gebeurt. Maar zeker tijdens de nacht laten we de technici alleen voor dringende zaken uitrukken. De andere alarmen worden dan verzameld en kunnen ’s ochtends als eerste werk worden behandeld. Ook op mij heeft dat een grote impact: in de eerste plaats scheelt het al heel wat uren nachtrust.”
 
Nog een belangrijke vaststelling is het tijdstip van de alarmen. Sabcobel stelde vaste dat ze steevast ’s ochtends vroeg en tegen de middag werden opgeroepen voor interventies. Nu blijkt dat heel wat koelmeubels in de supermarkten in de buurt van de bakkerijafdeling staan opgesteld. En daar wordt op vaste tijdstippen brood afgebakken. Wanneer de oven er opengaat, wordt de warme lucht vaak recht in de koelvakken geblazen. Zeker wanneer de deur van de diepvriezer openstaat, leidt dat meteen tot een alarmsignaal. Daar hoeven de technici gewoonlijk dus niet naartoe. Het probleem lost zich vanzelf weer op.  
 
Het bedrijf heeft ook de mogelijkheid om vanop afstand een aantal ingrepen uit te voeren die een probleem oplossen zonder dat een interventie ter plaatse nodig is. Het kan dan gaan om de zogenaamde nachtgordijnen die een koeltoestel afsluiten en isoleren. Voor diepvriezers bestaat de mogelijkheid om vast te stellen dat de oorzaak van een slechte werking bijvoorbeeld ijsvorming is. Dat ijs kunnen technici ook vanop afstand laten dooien zodat de diepvriezer achteraf weer goed werkt.

Rapporten naar de klanten?

Het platform moet al heel snel een overzicht geven van de toestand van alle koeltoestellen bij elke klant van Sabcobel. Dat zal in de eerste plaats de eigen technici van pas komen. Maar het bedrijf krijgt intussen ook vragen van de grote klanten om bijkomende rapporten te kunnen ontvangen.
M. Coppens: “Ik denk wel dat we bijvoorbeeld de zelfstandige winkeluitbaters van de kleinere winkelformules kunnen helpen door hen zelf kleinere ingrepen te laten uitvoeren. Een diepvriezer ontdooien zouden onze technici ook doen, maar het kan net zo goed door de franchisehouder gebeuren en dan kost hem dat een interventie minder. Daarnaast zien we dat de supermarktketens hun eigen medewerkers willen sensibiliseren over energieverbruik en voedselveiligheid. Rapporten over het verbruik en mogelijke incidenten kunnen daarbij helpen. Voorlopig bieden wij dat nog niet aan, maar ik denk dat we dat in de toekomst zeker zullen doen. De supermarktketens zijn zelf ook bezig om met allerlei apps contact te houden met de consumenten. Zij zijn ook vragende partij om via dergelijke eenvoudige instrumenten gegevens van hun leveranciers te ontvangen.”

Preventief onderhoud

Nu de databank met sensordata er is, kan ook een diepgaande analyse van mogelijke correlaties tussen meldingen worden onderzocht. Dat is niet zo eenvoudig als het lijkt, maar toch boekt Sabcobel daar ook al de eerste resultaten.
M. Coppens: “Door de temperatuur van het koelmiddel in de installaties op te volgen, kunnen we bijvoorbeeld detecteren of de condensors nog goed werken. Bij grote systemen staan die vaak op het dak van het gebouw om hun warmte af te geven. Daar kunnen ze vuil worden zodat de warmtewisseling niet voldoende plaatsvindt. Een schoonmaakbeurt helpt goed, maar in het pollenseizoen worden die condensors veel sneller weer vuil, zeker in een buurt met veel bomen en planten. Dat weten we nu en dus kunnen we de schoonmaakbeurten op de reële behoefte afstemmen.”
 
Een koelsysteem bestaat uit verschillende toestellen waarbij één koelmachine vaak instaat voor de koude van tientallen toestellen. Sinds de introductie van CO2 als koelmiddel kan één machine zelfs zorgen voor verschillende temperatuurregimes in koelmeubels en diepvriezers. Een dergelijk koelmachine is veel crucialer en mag zeker niet uitvallen, want dan stopt meteen de hele installatie met alle koelmeubels en vriezers.
M. Coppens: “Wij werken ook voor de bloedbank van het Rode Kruis en dat koelmagazijn is volledig uitgerust met een redundante koelmachine die de hele capaciteit kan overnemen zodra er een defect optreedt. Gezien de zware investeringskosten is een dergelijke architectuur in de distributie niet mogelijk. Daar moet dus nog meer worden ingezet op een goed onderhoud om elke uitval te vermijden.”

Push naar een dashboard

De medewerkers van Sabcobel die het systeem consulteren, beginnen altijd op een dashboardpagina met de belangrijkste parameters: het aantal kritische alarmen dat nog niet is behandeld, een totaal aan waarschuwingen, enzovoort. Bij elk alarm kunnen ze doorklikken naar meer technische gegevens, maar ook naar de coördinaten van de verantwoordelijke die de deur moet openen voor de technicus die ter plaatse komt.
M. Coppens: “Het belangrijkste principe van de software is dat de nodige gegevens nu bij de gebruiker terechtkomen. We hoeven ze niet meer te gaan zoeken. Vroeger konden we ook al die gegevens krijgen, maar dan moesten we in elk toestel afzonderlijk gaan kijken om de belangrijke zaken te ontdekken. Nu krijgen we die meteen voorgeschoteld.”
 
Voor concrete resultaten is het nog te vroeg. Op het moment van het interview draait het platform nog parallel met de oude alarmcentrale en komt het er vooral op aan in te schatten of alles correct wordt geregistreerd. Maar de voordelen die al zijn beschreven, lijken zo voor het grijpen te liggen dat we nu al van een succes mogen spreken. Bovendien is het er gekomen met minimale inspanningen. Het opzetten van de databank en de connectie met de koelkasten via de interface en met behulp van de Internet of Things ondersteuning van Microsoft Azure is gerealiseerd na een heel korte voorbereiding van een aantal dagen. De verdere analyses om correlaties te ontdekken tussen de sensordata blijven wel doorlopen.
M. Coppens: “Tijdens de voorbereiding op deze ontwikkeling hebben we een collega in Nederland bezocht met een vergelijkbaar platform. Die had dat al eerder geïmplementeerd, maar toen had dat in mijn ogen gigantisch veel geld gekost. Daartegenover is onze oplossing heel wat goedkoper, de technologie ligt nu echt in ons bereik.”