Wedloop naar nieuwe medicijnen verhoogt logistieke druk

Janssen Pharmaceutica vormt een onderdeel van Johnson & Johnson, een wereldwijde groep uit de farmaceutische sector, actief rond medische en consumentenproducten. J&J telt 137.000 medewerkers en heeft activiteiten in 230 landen. Binnen die groep zijn er 41.000 medewerkers aan de slag voor Janssen, waarvan 11.000 wetenschappers. Janssen realiseert 42 miljard omzet. Daarvan investeert het bedrijf jaarlijks 8,8 miljard in onderzoek en ontwikkeling. Het leverde de voorbije tien jaar liefst achttien nieuwe producten op.
 
Een nieuw medicijn is het resultaat van een langlopend proces binnen een wetenschappelijk ecosysteem, gericht op innovatie. Tussen het eerste idee en het medicijn dat op de markt verschijnt, zit een tijdslijn van ongeveer veertien jaar. Het is een traject met een gemiddelde kostprijs van 2,6 miljard euro. De grote uitdaging bestaat er voor een bedrijf als Janssen dus in veertien jaar vooruit te kijken in de tijd. Dat is extra moeilijk wanneer we weten dat er van pakweg tienduizend moleculen die mogelijk in aanmerking komen, er uiteindelijk slechts één het effectief tot medicijn schopt.

​Druk op innovatie

Vandaar dat Janssen Pharmaceutica inzet op het hoogst mogelijke niveau van innovatie. Wat vandaag een sterk idee is, kan over veertien jaar achterhaald zijn. De grote uitdaging bestaat er dus in een product te ontwikkelen dat ook na veertien jaar nog altijd een sterk differentiërend karakter heeft. Hoe sneller het bedrijf met het juiste product op de markt kan komen, hoe beter dat is voor de toegevoegde waarde. Maar zoals bij veel dingen is ook hier timing alles. De druk om met het juiste medicijn op het juiste moment naar de markt te gaan, is immens.
 
Naast de lange doorlooptijd bij de ontwikkeling van een medicijn, is er namelijk nog een bijkomende moeilijkheid. Een farmabedrijf moet zijn medicijn twintig jaar na de eerste registratie ervan vrijgeven, zodat er ook generische versies op de markt kunnen komen. Die registratie gebeurt ongeveer vier jaar na de start van het traject. Wanneer het medicijn dan tien jaar later op de markt komt, blijven er nog tien jaar over om het exclusief te kunnen verkopen, voor de vrijgave van het recept. Het devies is duidelijk: een bedrijf als Janssen Pharmaceutica moet zijn pipeline voor nieuwe medicijnen continu aanvullen.

Supply chain voor klinische testen

Aan de ontwikkeling van een nieuw medicijn hangt ook een belangrijk logistiek luik vast. Met name bij de organisatie van de klinische testen komt heel wat logistiek kijken. Die testen zijn nodig om te onderzoeken hoe werkzaam, veilig en commercialiseerbaar een potentieel nieuw medicijn is. De logistieke organisatie van die klinische testen is bij Janssen Pharmaceutica in handen van het Clinical Supply Chain-team. Het is de afdeling die ervoor zorgt dat de juiste medicijnen – maar evengoed de placebo’s die het bedrijf tijdens zijn onderzoek inzet – op het juiste moment bij de juiste testpatiënten aankomen.
 
Het Clinical Supply Chain-team telt 240 medewerkers. In 2020 verzorgde het team de logistieke ondersteuning van ruim 400 klinische testtrajecten: samen goed voor 1,18 miljoen pakjes, verspreid over 61.000 shipments naar 81 landen. De uitdaging voor het logistieke team is dat het rekening moet houden met de behoeften van de diverse stakeholders. Daarom zijn er specifieke teams die zich focussen op de patiënt, het wetenschappelijke luik van het traject en het medicijn zelf.

Geen ruimte voor fouten

In de eerste plaats moet het bedrijf er zeker van zijn dat alles honderd procent veilig verloopt. Er is geen enkele ruimte voor fouten. Een testpatiënt moet er absoluut zeker van kunnen zijn dat hij het juiste medicijn krijgt. Dat zorgt voor een grote behoefte aan visibiliteit doorheen de supply chain. Alle betrokken partijen moeten op ieder moment een duidelijk zicht hebben op de testen waaraan ze werken.
 
Een tweede belangrijke groep stakeholders is die van de wetenschappelijke medewerkers van Janssen Pharmaceutica. Ook in de farmasector woedt de ‘war for talent’. Wil het bedrijf talent kunnen aantrekken en behouden, dan moet het zijn medewerkers een moderne, performante werkomgeving aanbieden, ondersteund door moderne, performante tools. De aangeboden werkomgeving kan voor een wetenschapper – die heel vaak uit verschillende jobvoorstellen kan kiezen – mee de doorslag geven.

Snelle en accurate ondersteuning

Om het hele logistieke verhaal in goede banen te leiden, steunde Janssen Pharmaceutica tot voor kort sterk op klassieke tools als Excel en SharePoint. Een nieuw project brengt daar verandering in. Janssen Pharmaceutica besliste 23 betrokken processen te hertekenen en een selectietraject op te starten voor een nieuwe applicatie om de logistieke processen van de klinische testen te ondersteunen. Data uit het SAP ERP-systeem van het bedrijf zullen daarbij als basis fungeren.
 
Dat Janssen Excel en SharePoint verlaat, hoeft niet te verbazen. De nood aan een nieuwe tool komt voort uit de praktijk. Het belang van de factor snelheid neemt toe, terwijl tegelijk de complexiteit in de sector blijft stijgen. Om die combinatie aan te kunnen, is een efficiëntere ondersteuning – ook bij de logistiek van de klinische testen – onmisbaar. Bij een klinische test staat er veel op het spel.

Nog een versnelling hoger

Dat snelheid meer en meer oprukt als bepalende factor, was duidelijk te zien tijdens de coronacrisis. Janssen Pharmaceutica ontwikkelde binnen één jaar met succes een coronavaccin. Betekent het dat het bedrijf de gemiddelde doorlooptijd van veertien jaar zomaar tot één jaar wist te comprimeren? Toch niet. Janssen slaagde er wel in snelheid te maken door voor de ontwikkeling van het coronavirus verder te bouwen op de bestaande AdVac-technologie, een eigen ontwikkeling van Janssen die het bedrijf onder meer ook gebruikt bij de ontwikkeling van medicijnen tegen ebola.
 
Omdat daar al veel ervaring mee was – en veel data over beschikbaar waren – kon Janssen bij de ontwikkeling van zijn coronavaccin de laatste fase van het traject enorm versnellen. De echte tijdswinst situeerde zich in de testfase. Die kon Janssen van vier tot één jaar terugbrengen door nog een extra versnelling hoger te schakelen. Ook dat zorgde voor een grote druk op het Clinical Supply Chain-team. Maar opnieuw: ook hier mocht de toegenomen snelheid niet ten koste gaan van de accuraatheid van de leveringen. Het niveau van leverbetrouwbaarheid dat Janssen vooropstelt is 99,9 procent. Om dat te kunnen realiseren, heeft het bedrijf de best practices uit de commerciële wereld naar de wereld van de klinische testen vertaald.

Levering van gepersonaliseerde medicijnen

Net zoals e-commercebedrijven grote volumes pakjes aan individuele consumenten bezorgen, levert ook Janssen heel kleine batches, tot zelfs zendingen met één enkel product voor één enkele patiënt. De ervaring die Janssen met de supply chain voor zijn testen opbouwt, zal in de toekomst ongetwijfeld nog van pas komen, ook buiten het domein van de klinische testen. Janssen bouwt in Gent een nieuwe fabriek voor de productie van gepersonaliseerde medicijnen. Voor de logistiek die bij dat type medicijnen hoort, zal de ervaring van het Clinical Supply Chain-team zonder twijfel van goudwaarde zijn.
DVD