The Chocolate Box: duurzaam distributiecentrum

Barry Callebaut is de grootste chocoladefabrikant ter wereld. Het bedrijf ontstond in 1996 uit de fusie van de Belgische chocoladeproducent Callebaut en het Franse Cacao Barry. De beursgenoteerde bedrijvengroep levert chocolade- en cacaoproducten aan de hele voedingsindustrie: van industriële voedingsproducenten tot ambachtelijke en professionele gebruikers van chocolade, zoals chocolatiers, banketbakkers, restaurants en cateringbedrijven. Daarbij beheert Barry Callebaut de volledige productieketen: van de inkoop en verwerking van cacaobonen tot de productie van chocolade, chocoladevullingen, decoraties en samengestelde producten.
 
Barry Callebaut Groep – met hoofdzetel in Zürich – realiseert een omzet van 7,8 miljard euro. De groep rekent daarbij op 65 productievestigingen en meer dan 13.000 medewerkers wereldwijd. In België staan zo’n 1.800 medewerkers in voor de productie van een half miljoen ton chocolade in de fabrieken in Halle en Wieze. “In die laatste vestiging staat niet alleen onze grootste productiesite van België, maar meteen ook de grootste chocoladefabriek van de wereld”, vertelt Evelien Thienpondt.

​Op de groei gebouwd

Sinds 2021 kan Barry Callebaut in België ook uitpakken met ’s werelds grootste en meest duurzame chocolademagazijn. Onder de noemer The Chocolate Box liet het bedrijf op het nieuwe bedrijventerrein E17/4 in Lokeren een groot, modern magazijngebouw neerzetten. De site bestrijkt een totale oppervlakte van twaalf hectare. De helft van die logistieke ruimte wordt ingenomen door het eigenlijke magazijn, dat een combinatie is van een conventioneel magazijn (low bay) met een volledig geautomatiseerd hoogbouwmagazijn (high bay).
 
De nieuwe site in Lokeren kwam in de plaats van het vroegere distributiecentrum van Barry Callebaut in Aalst. “Daar beschikten we over een maximale opslagcapaciteit van 25.000 palletplaatsen”, herinnert Evelien Thienpondt zich. Dat beperkte gegarandeerde opslagvolume kon het bedrijf, indien nodig, verdubbelen door een beroep te doen op zeven externe magazijnen in de streek van Aalst en Dendermonde. “In ons nieuwe magazijn in Lokeren kunnen we tot 120.000 pallets kwijt, waarvan 80.000 in het hoogbouwmagazijn. Dat is zo goed als een vijfvoud van onze vroegere interne capaciteit. En meer dan een verdubbeling van het maximale opslagvermogen dat we op dat moment via derden wisten te realiseren.”
 
Vandaag bedraagt de algemene bezettingsgraad van het nieuwe magazijn 55 procent. “Er is dus nog marge voor groei”, zegt Evelien Thienpondt, al weet ze uit ervaring dat die ruimte vaak sneller dan verwacht ingevuld raakt. “Bij de planning van ons nieuwe distributiecentrum hebben we een horizon van twaalf jaar gehanteerd. We hebben dan ook een ernstige poging ondernomen om op basis van onze langetermijnverwachtingen zo ver vooruit te kijken.”

​De gids is ervaren

Voor Evelien Thienpondt het beheer van het nieuwe distributiecentrum toevertrouwd kreeg, had ze bij Barry Callebaut al de nodige logistieke waters doorzwommen. Na haar studie handelsingenieur ging ze in 2009 meteen bij de chocoladefabrikant aan de slag. Binnen de Operations & Supply Chain Organization (OSCO) was ze eerst verantwoordelijk voor het logistieke beheer van de grondstoffen, van cacaobonen en melkpoeder tot suikers en aroma’s. “Samen met mijn team moest ik er bijvoorbeeld voor zorgen dat alle grondstoffen die in de haven van Antwerpen aankwamen, tijdig tot in onze fabriek van Wieze geraakten.”
 
Vervolgens kwam ze aan het hoofd van het team dat de productieplanning verzorgt van zowel de vloeibare als de vaste chocolade die industriële klanten in hun eindproducten voor consumenten verwerken. “In Wieze hebben we vierentwintig productielijnen en tien ‘opvormlijnen’. Daar komt uiteraard heel wat planning bij kijken”, benadrukt Evelien Thienpondt. “Na enkele jaren ging ik exclusief op de planning van vloeibare chocolade werken, specifiek voor onze sites in Europa.” Trouwens, in Europa is de kans groot dat je als consument al chocolade van Barry Callebaut proefde, ook al is het bedrijf een b2b-speler. “Het is een bewuste strategische keuze om niet direct aan eindklanten te verkopen. Wij willen onze eigen klanten niet beconcurreren.”
 
In de loop van 2019 begon Evelien Thienpondt als projectmanager te werken aan verschillende supply chain projecten, waaronder de implementatie van een nieuw systeem voor magazijnbeheer: SAP Extended Warehouse Management (EWM). Vanuit die rol raakte ze ook betrokken bij de bouw van het nieuwe Global Distribution Center, waar ze intussen leiding geeft aan zo’n 130 medewerkers. “In ons magazijn in Aalst stelden wij al bijna honderd mensen tewerk. Die zijn zo goed als allemaal mee verhuisd naar deze nieuwe site, op zo’n 25 kilometer van Aalst, wat best uitzonderlijk is. Overigens was dat ook een van de redenen waarom we Lokeren als nieuwe locatie hebben gekozen: we wilden zoveel mogelijk collega’s effectief de kans geven om naar hier over te komen.”

​De klant staat centraal

Een andere reden die de nieuwe site manager aanhaalt om voor Lokeren te kiezen, is het klantenbestand. “We wilden ons opnieuw vestigen in het huidige kerngebied van waaruit we vlot onze klanten kunnen blijven bedienen.” Het centraal stellen van de klantenservice is niet voor niets een van de voornaamste bedrijfsdoelen van Barry Callebaut die het nieuwe distributiecentrum moet helpen realiseren. “Customer service is voor ons erg belangrijk. Maar als je met veel externe magazijnen werkt, is het niet altijd makkelijk om je klanten een optimale service te garanderen”, weet Evelien Thienpondt. “Daarom hebben we er bewust voor gekozen om een eigen magazijn te bouwen, dat we ook zelf beheren en waar we onze eigen mensen tewerkstellen.”
 
“Onze core business is weliswaar chocolade maken, niet magazijnen runnen”, vervolgt ze. “Toch vonden we dat we die belangrijke activiteit maar beter in huis konden houden, zowel met het oog op de kostenefficiëntie als de kwaliteit van onze dienstverlening. Doordat we alles hier nu onder één dak doen, merken we ook effectief dat we onze klanten beter en vooral sneller kunnen bedienen.”

De ligging is ideaal

Wat mee de keuze in het voordeel van Lokeren deed uitdraaien, was de geografische ligging die heel wat logistieke troeven bood: dicht bij de Antwerpse haven en vlak aan de autosnelweg E17.
E. Thienpondt: “Een groot deel van de chocolade die wij in België produceren, is voor de export bestemd. We spreken niet voor niets van een Global Distribution Center: van hieruit verzenden we onze chocolade letterlijk over heel de wereld. Los van dat alles moet je natuurlijk ook nog de beschikbare vrije ruimte zien te vinden om zo’n groot gebouw in neer te planten. Wij hadden al een plan voor ons nieuwe magazijn in gedachten. Het perceel dat hier in Lokeren ter beschikking kwam, stemde goed overeen met het ontwerp dat ons voor ogen stond.”
 
Een laatste reden om voor Lokeren te kiezen, was de korte afstand tot de productievestigingen van Barry Callebaut in Halle en Wieze. “Dat zijn ook onze grootste toeleveranciers van chocolade”, legt Evelien Thienpondt uit. Een vijftal eigen shuttletrucks verzorgt het transport tussen beide chocoladefabrieken en het nieuwe distributiecentrum. Daar slaat Barry Callebaut zowel grondstoffen en verpakkingen als afgewerkte producten op. “Wij nemen de grondstoffen en verpakkingen uit ons magazijn mee naar beide fabrieken. En in één moeite brengen wij de afgewerkte producten van daar mee naar hier. Dat doen we enkel met de vaste chocolade. Die kunnen we hier makkelijk opslaan, aangezien ons nieuwe magazijn volledig gepalletiseerd is. De vloeibare chocolade gaat rechtstreeks vanuit de fabriek in bulktrucks naar de klant.”

​Innovatie ondersteunt expansie

Met een totaal prijskaartje van 100 miljoen euro is het Global Distribution Center in Lokeren de grootste investering ooit van Barry Callebaut in zijn operationele netwerk. Voor de bouw en de verdere ontwikkeling van de nieuwe site kan het chocoladebedrijf rekenen op de steun van de Stad Lokeren. Het optrekken en inrichten van het nieuwe magazijngebouw gebeurde in nauwe samenwerking met vastgoedontwikkelaar WDP, die het gebouw ook effectief beheert.
E. Thienpondt: “Samen met WDP hebben we alle nodige aanbestedingen gedaan en de verschillende projectpartners of leveranciers geselecteerd. Maar finaal hebben wij wel bepaald hoe het gebouw moest worden opgetrokken en ingericht, van de eerste steen tot het laatste stopcontact.”
 
In het kader van het ambitieuze nieuwbouwproject besloot Barry Callebaut zijn bestaande conventionele magazijn in Aalst in te ruilen voor een combinatie van een conventioneel magazijn met een volautomatisch hoogbouwmagazijn. “Dat laatste was absoluut noodzakelijk omdat we de expansie van onze opslagcapaciteit anders nooit op deze site hadden kunnen realiseren”, klinkt het. “Met een conventioneel magazijn hadden we naar een site met drie keer de huidige opslagruimte moeten gaan. En dat vind je bijna nergens meer in België. Net daarom zie je ook een groeiende tendens naar hoogbouw en automatisering in het magazijn.”
 
“Dit hoogbouwmagazijn is onze eerste ervaring met automatisering van deze grootteorde in onze logistieke operaties”, vervolgt Evelien Thienpondt. “Omdat zo’n magazijn meteen ook het hart van je operaties vormt, is het uiteraard belangrijk dat het goed werkt.” Uit een aanbestedingsprocedure voor de eigenlijke opslag- en magazijnoplossingen kwam SSI Schäfer als meest geschikte technologiepartner uit de bus. “We hebben wel eerst een voorstudie gedaan en zijn ook ter plekke naar een aantal bestaande hoogbouwmagazijnen gaan kijken.” Tijdens dat voortraject kon Barry Callebaut ook rekenen op het advies van Miebach Consulting, die onder meer hielp de concrete logistieke behoeften in kaart te brengen. En niet onbelangrijk: alle geselecteerde leveranciers, met inbegrip van Alheembouw, de algemene aannemer voor de bouw van het nieuwe magazijn, hadden al de nodige ervaring met hoogbouwmagazijnen.

​Standaardisering is een must

“Uit de doorgedreven automatisering die zo typerend is voor een hoogbouwmagazijn valt uiteindelijk de meeste efficiëntiewinst te halen”, stelt Evelien Thienpondt. Dat vergt echter tegelijk een doorgedreven standaardisering van de palletisering. “Voor een pallet in de hoogbouw kan gaan, moet hij verschillende controles ondergaan om zeker te zijn dat hij aan de juiste voorwaarden voldoet en onder meer voldoende stabiel is. Een kraan moet de pallet effectief kunnen opnemen om die tot 41 meter hoogte in ons magazijn te tillen en daar op te slaan.”
 
Om die reden zijn de pallets die Barry Callebaut in zijn nieuwe distributiecentrum gebruikt grotendeels gestandaardiseerd. “We hebben weliswaar verschillende soorten of formaten van pallets. Zo werken we onder meer met europallets en met het industriepalletformaat. Maar al die pallets zijn perfect stockeerbaar in rekken.” Omdat nog niet alle pallets zo gestandaardiseerd zijn dat ze in het hoogbouwmagazijn kunnen, heeft Barry Callebaut alsnog een conventioneel magazijn nodig.
 
Dat is echter niet de enige reden, geeft Evelien Thienpondt voor de volledigheid mee. “Het pickingproces kun je niet in een hoogbouwmagazijn laten doen, of toch niet in het magazijn dat wij hier hebben. Nu is het wel zo dat hier heel veel volle pallets buitengaan naar onze klanten. Maar als er effectief een picking moet gebeuren voor een klant, dan halen we de vereiste pallet uit ons hoogbouwmagazijn en plaatsen die in ons conventionele magazijn, waar een operator vervolgens de picking kan uitvoeren.” Daarbij komt dat Barry Callebaut zijn grondstoffen en verpakkingen ook nog altijd in dat conventionele magazijn opslaat. “In die zin is het zeker een bewuste keuze geweest om deels nog conventioneel en niet geautomatiseerd te blijven werken.”

Hoogste duurzaamheidsscore

Het nieuwe GDC in Lokeren verhoogt de efficiëntie van Barry Callebauts wereldwijde logistieke keten en maakt het mogelijk klanten nog sneller te bedienen. Zo ondersteunt het de expansie van de activiteiten van de chocoladeproducent. Met de keuze voor een volautomatisch hoogbouwmagazijn zet Barry Callebaut ook in op procesoptimalisering en technologische innovatie. “Maar naast die drie strategische pijlers – efficiëntie, expansie en innovatie – is The Chocolate Box toch vooral ook een showcase voor de investeringen die wij al vele jaren in de vierde pijler, duurzaamheid, doen”, meent Evelien Thienpondt.
 
Met de bouw van The Chocolate Box maakt Barry Callebaut niet alleen aanspraak op het grootste, maar ook het meest duurzame chocolademagazijn ter wereld. Het gebouw kreeg als eerste in de Benelux een BREEAM Outstanding-certificaat toegekend. Daarmee behaalde het de hoogste duurzaamheidsscore voor logistieke gebouwen. “Zowel op ons laagbouw- als op ons hoogbouwmagazijn liggen zonnepanelen. En we investeerden ook in geothermische energie”, geeft Evelien Thienpondt ter illustratie aan. “Het resultaat van al onze inspanningen voor meer duurzaamheid is dat wij hier op deze site zo goed als volledig in ons eigen energieverbruik kunnen voorzien. Anders gezegd, we zijn vandaag al energiepositief. Dat stelt ons meteen ook voor een nieuwe uitdaging waarop we de komende jaren onder andere willen focussen: hoe kunnen we al die extra ongebruikte energie het best opslaan? Op dit moment zijn we alle opties aan het bekijken, van batterijopslag tot de elektrificatie van onze shuttletrucks.”