Ingrediënten voor een succesvolle digitale transformatie

9altitudes België werd opgericht in 2001. De organisatie ondersteunt transformatietrajecten op het vlak van end-to-end digitalisering met diverse producten, zoals Microsoft Dynamics 365 (ERP/CRM), PTC (CAD/PLM/IOT), een eigen document management systeem en best practices voor maakbedrijven. Vandaag is het bedrijf actief in de Benelux, Frankrijk, Scandinavië en Slovenië. Er worden diensten geleverd aan klanten uit de productie-, de logistieke en technische dienstverlening.

​VCM: Hoe vertalen jullie de ‘digital thread’ precies voor jullie klanten?
Patrik Luca: “Die digitale rode draad sluit naadloos aan bij waar we als organisatie voor staan. Uiteraard leveren we technologische oplossingen, maar we gaan altijd voor ‘business first, technology second’. Die volgorde is noodzakelijk als je een end-to-end-partner wil worden. Eerst moet je dan ook de business processen onder de knie hebben, vooraleer je de stap naar digitalisering maakt. Het is daarbij cruciaal dat onze consultants de businessprocessen én de uitdagingen van de klant begrijpen. We beperken onze activiteiten bijgevolg bewust tot een aantal sectoren.”

​VCM: Kunt u een voorbeeld geven van hoe jullie de brug bouwen tussen silo’s binnen bedrijven?
P. Luca: “In productiebedrijven is het van groot belang dat de data zo snel en accuraat mogelijk van het engineering departement doorstroomt naar de productieafdeling. Ook voor de inkoopafdeling zijn die data interessant. Als de inkopers specifieke technische componenten moeten kopen, willen ze immers de technische specificaties van de engineering afdeling meenemen. Door een ‘digital thread’ op te zetten, verloopt de communicatie snel, correct én met de bijhorende historiek.”

​VCM: Welke rol spelen technologieën als ‘machine learning’ en artificiële intelligentie daarin?
P. Luca: “Uiteraard zijn die technologieën interessant, maar ik kan er niet genoeg op hameren dat het vooral belangrijk is om eerst de basis goed te krijgen. Doe je dat niet, dan krijg je een combinatie van losse investeringen en wordt het veel moeilijker om de beoogde ROI te behalen.”

​VCM: Hoe moeilijk is het om de basis voor die ‘digital thread’ te leggen?
P. Luca: “Makkelijk is dat niet. We spreken immers niet enkel over transactionele data, maar ook over heel ongestructureerde gegevens. Denken we maar aan documenten, rapporten, CAD-tekeningen, enzovoort. Ook bij het delen van zulke data tussen departementen kunnen we helpen. Voor elke sector waarin we actief zijn, weten we welke toepassingen er het best tot hun recht komen in welke afdelingen. Die applicaties koppelen we dan aan elkaar. Daarbij trachten we de koppelingen zo eenvoudig mogelijk te houden.”

VCM: Hoe belangrijk zijn die verschillen tussen sectoren?
P. Luca: “In productiebedrijven heb je natuurlijk veel soortgelijke businessprocessen. Toch zijn ook daarbinnen nog nuanceverschillen merkbaar: binnen ‘process manufacturing’ wordt vaak meer de nadruk op de kwaliteitsprocessen gelegd en bijgevolg de kwaliteitsafdelingen. In bedrijven die zich op discrete projectgebaseerde productie focussen, speelt het feit dat zij erg dure kapitaalgoederen leveren een grote rol. Binnen hun flow ligt traditioneel meer de nadruk op onderhoud en herstellingen van installaties, wat zich vertaalt in andere datavereisten. In de distributiesector is voorraadbeheer dan weer uiterst belangrijk, met bijgevolg een grotere nadruk op WMS-stromen.”

​VCM: Om nog even terug te komen op het feit dat de business primeert over de technologie: hoe helpen jullie bedrijven precies om hun business klaar te stomen voor de digitale transformatie?
P. Luca: “Wij gaan altijd na of bedrijven voldoende matuur zijn om een digitaal transformatietraject aan te gaan. Daarbij houden we rekening met de dagelijkse operationele cadans. Past zo’n traject daarin en welke tijdslijn heeft de organisatie voor ogen? Waar wil het bedrijf over x aantal jaar staan? Wil het stapsgewijs naar de doelstellingen toewerken of heeft een ‘big bang’ de voorkeur? Ook belangrijk: is het bedrijf het gewend om dergelijke projecten uit te voeren? Vervolgens stemmen we ons team af op de interne cultuur en het DNA van dat bedrijf. Uiteraard zullen we het dan waar nodig ook begeleiden bij het ‘change management’.”

VCM: En stel dat een bedrijf absoluut nog niet klaar is voor de ‘digital thread’?
P. Luca: “Dan zullen wij er op wijzen dat het nog te vroeg is voor die grote stap. Zo is het best mogelijk dat het bedrijf zijn businessprocessen nog niet goed in kaart heeft. Maar dat belet het natuurlijk niet om alvast de goede weg in te slaan. Dan kunnen wij helpen bij dat voortraject of ze kunnen voor specialisten in deze materie kiezen om daarbij ondersteuning te bieden.” 

​VCM: Merken jullie een duidelijke evolutie in de digitale maturiteit van bedrijven?
P. Luca: “Zeker. In de sectoren waarin wij actief zijn, is het digitale bewustzijn de voorbije jaren sterk toegenomen. Er doen ook steeds meer ‘digital natives’ hun intrede in die bedrijven. Voor hen is digitaal werken zo natuurlijk als dat er water uit de kraan komt. Zij vinden het vanzelfsprekend dat de nodige digitale technologieën voorhanden zijn én dat ze goed werken.”

​VCM: De belangrijkste platformen waarmee jullie werken, zijn Microsoft Dynamics 365 en PTC? Waarop is die keuze gebaseerd?
P. Luca: “Dat zijn allebei heel generieke platformen. Dat heeft als voordeel dat het robuuste systemen zijn, die continu mee evolueren met de markt. Nicheproducten hebben weliswaar het voordeel dat ze geënt zijn op heel specifieke businessprocessen, maar de continuïteit van die pakketten is minder gegarandeerd. Wat wij wel doen, is aan die generieke platformen gespecialiseerde ‘add-ons’ koppelen. Zo trachten we het beste van twee werelden te combineren.”

​VCM: Bieden jullie ook oplossingen op het vlak van IoT?
P. Luca: “Specifiek voor de maakindustrie leveren we de industriële IoT-software ThingWorx. Daarmee helpen we fabrieken de stap naar de ‘geconnecteerde slimme fabriek’ te zetten.  Dat impliceert dat we van toestellen slim geconnecteerde producten maken die continu signalen uitsturen. Dat maakt het bijvoorbeeld mogelijk om proactief onderhoud uit te voeren.”

“Door data effectiever te gaan verzamelen, willen we het ook mogelijk maken om tot een ‘closed loop’ te komen, waarbij bedrijven een beter inzicht krijgen in hoe de eindgebruiker producten inzet. Dat vormt momenteel een grote uitdaging voor de maakindustrie. Als die bedrijven pakweg weten hoeveel uren per dag hun toestellen worden gebruikt en onder welke omstandigheden, dan krijgen zij een schat aan informatie voor de engineeringafdeling. Die kan dan op haar beurt het ontwerp optimaliseren.”

​VCM: Nog specifieke oplossingen die belangrijk zijn bij het realiseren van de ‘digital thread’?
P. Luca: “Met het oog op de rapportages die in dit kader cruciaal zijn, bieden we een BI-toolset aan. Om ook ongestructureerde data mee te nemen in de ‘digital thread’ maken we gebruik van een zelf ontwikkelde document management oplossing. En aansluitend op de evolutie van de voorbije jaren, kunnen we bedrijven ook helpen e-commerceshops op te zetten en hun dealer management efficiënter aan te pakken.”

Wat voor ons trouwens steeds belangrijker wordt, is het gebruik van ‘low code’-platformen om apps te gaan bouwen. Die kunnen we dan met het oog op de ‘digital thread’ makkelijk aan elkaar koppelen.”

​VCM: Welke andere zaken willen jullie de komende jaren nog verder uitbouwen?
P. Luca: “Met name onze initiatieven op het vlak van digitale innovatie willen we nog versterken. Zo hebben we in Kortrijk een Experience Center opgericht. Daar hebben we nu een machine van een van onze klanten, Tobroco-Giant, staan. Die hebben we voorzien van devices om IoT-signalen uit te sturen, die dan worden gecapteerd in een ‘field service’ oplossing. Op basis van die binnenkomende signalen kunnen medewerkers worden ingepland en uitgestuurd. We merken ook dat er steeds meer data worden gecapteerd. De artificiële intelligentie die je net aanhaalde, zal steeds belangrijker worden om daar goed mee om te kunnen gaan. AI is geen spielerei meer. Ook binnen onze oplossingen zal dat dus steeds meer een rol gaan spelen.”

“Nog een duidelijke evolutie is de transitie naar de cloud. Nog niet zo lang geleden kregen veel bedrijven koude rillingen als je hen voorstelde om hun oplossing in de cloud te zetten. Maar die mindset is volledig veranderd. Zeker qua businessapplicaties is de cloud bijna een evidentie geworden. Op het vlak van engineering is cloudsoftware nog niet zo ingeburgerd, maar ook daar evolueren we steeds meer in die richting. Dat maakt dat we een digitaal platform steeds meer als een dienst zullen gaan zien.”

​VCM: Tot slot. Denken jullie dat de ‘digital thread’ de oplossing is voor de turbulente tijden waarin we ons momenteel bevinden?
P. Luca: “Dé oplossing is veel gezegd. Onderbrekingen in de keten zul je daarmee niet vermijden, maar als je een beter zicht hebt op wat er op je afkomt, kun je daar wel veel proactiever op inspelen. Merk je bijvoorbeeld dat er voor bepaalde grondstoffen een probleem dreigt, dan kun je die al veel vroeger gaan inkopen. Dan raakt het je minder als de levertermijnen langer uitvallen dan verwacht. Als je de digitale rode draad stevig in je organisatie hebt verweven, weet je alvast dat je er alles aan hebt gedaan om zo goed mogelijk met die disrupties om te gaan.”

​Het digitale maturiteitsrapport van 2022

Samen met Vlerick Business School voerde 9altitudes een onderzoek uit bij meer dan honderd leidinggevenden uit België, Nederland, Frankrijk, Denemarken en Slovenië. De meeste van die respondenten zijn actief in de productiesector en de distributiesector.

Op basis van interviews en enquêtes werd nagegaan in welke mate bedrijven klaar zijn voor de digitale transformatie. Dat onderzoek gebeurde met behulp van het ‘digital maturity model’ van 9altitudes, dat is gebaseerd op drie pijlers: strategie, organisatorische maturiteit en technologie. Op basis van de maturiteit binnen elk van die pijlers kregen de bevraagde bedrijven na het onderzoek een gemiddelde maturiteitsscore van 3,15 op 5.

​Strategie

Het is cruciaal dat digitale transformatie goed in de organisatie wordt ingebed. Intussen stelt 71,5% van de bevraagden dat digitalisering een centrale component in de bedrijfsstrategie is. Maar nog te weinig bedrijven definiëren al effectief rollen en verantwoordelijkheden om de digitale transformatie vorm te geven.
Binnen deze pijler werd gepolst hoe groot de ‘customer obsession’ is. Bedrijven die op dat vlak sterk staan, gebruiken data om de noden van hun klanten te beantwoorden en focussen op innovatieve manieren om hen tevreden te stellen. Volgens de bedrijven zelf is hier nog ruimte voor verbetering. De helft neemt weliswaar acties om de klantentevredenheid te verhogen, maar slechts 33% meet die ook. En een nog kleiner percentage (28,4%) volgt de evolutie in de tijd.

Binnen die pijler zit ook de aandacht voor duurzaamheid vervat. Intussen beschouwt 55% dat als een belangrijk deel van de strategie, maar 69,3% geeft toe dat het beter kan. Potentieel tot verbetering wordt vooral gezien in het gebruik van duurzame verpakkingen, klimaatneutrale gebouwen, het elektrificeren van de vloot en de machines en het connecteren van producten en operaties.

Verder moet er aandacht zijn voor business trends, wil je op een succesvolle manier de digitale transformatie ingaan. Uit het onderzoek blijkt dat vooral wordt gefocust op veerkrachtige supply chains en klantencentriciteit. Voor Industrie 4.0 is er vandaag nog iets minder aandacht. En met zaken als de subscriptie-economie als servicemodel zijn nog maar weinigen bezig.

​Organisatorische maturiteit

Tijdens een (digitaal) transformatietraject is een goed change management vaak de sleutel om er het maximum uit te halen. In 57,9% van de bedrijven ondersteunt het middenmanagement actief die veranderingsprocessen. In 64,8% drijft het topmanagement de digitale transformatie op een actieve manier.

Het is natuurlijk belangrijk dat iedereen in de organisatie zich achter de digitale transformatiestrategie schaart. Intussen moedigt iets meer dan de helft van de bedrijven (51,1%) zijn medewerkers aan om continu te leren. Maar slechts 14,8% heeft al een visueel raamwerk ontwikkeld, zoals infographics of digital roadmaps, om het verhaal van de interne digitale transformatie weer te geven. Nochtans kunnen die volgens de onderzoekers het engagement binnen de organisatie snel verhogen. Nog minder organisaties (4,7%) hebben een overkoepelend zicht op alle lopende projecten, terwijl dat net helpt de initiatieven in het ruimere kader te plaatsen. 

​Technologie

Om de digitale transformatie in de organisatie te verankeren, is een duidelijke bedrijfsarchitectuur een must. Toch stelt slechts een derde van de bedrijven dat ook te hebben. En nog geen 30% beschikt over een dataplatform dat interne met externe data combineert.
De respondenten werd ook gevraagd welke technologieën binnen hun industrie het belangrijkst zijn. Cyber security staat met stip op nummer één (54,5%), gevolgd door RPA en big data (elk 45,5%). In het rijtje volgen IoT (42%), robotics (40,9%), AI (36,4%), augmented reality (33%) en machine learning (29,5%).

Op de vraag welke systemen het meest worden gebruikt, komen ERP (71,6%), WMS (58%) en CRM (53%) het vaakst naar voren. Op het lijstje van de plannen voor de volgende jaren, komen WMS-, CRM-, PLM- en DMS-systemen het vaakst voor.

Slechts 19% zegt al bezig te zijn met scenarioplanning, een gestructureerd proces dat je doet denken over en anticiperen op de toekomst. Volgens de onderzoekers viel dit antwoord te verwachten, aangezien scenarioplanning vrij nieuw onder de zon is. Dat neemt niet weg dat die nieuwe manier van denken steeds belangrijker zal worden om in de toekomst voldoende wendbaar te blijven.

Samengevat zijn voor de respondenten de belangrijkste obstakels voor de digitale transformatie: de buy-in van medewerkers (54,3%), beperkte middelen (28,8%), cyber security (27,8%) en de snelheid van veranderingen (22,2%). Daartegenover staan de belangrijkste drijvers om hier toch werk van te maken: de veranderende klantenverwachtingen (54,5%), de mogelijkheden om efficiënter te werken (34,5%) en externe factoren (31%).