Welzijn en veiligheid zijn het belangrijkste

Raja is gespecialiseerd in onder meer verpakkingsmateriaal, magazijnbenodigdheden, kantoorartikelen en hygiëne- en schoonmaakproducten. Het moederbedrijf werd in 1954 in Parijs opgericht, de naam is afgeleid van de voornamen van de oprichters: Rachel Marcovici en Janine Rocher. Vandaag is de Raja Group een internationale speler met bijna dertig filialen. De voorbije jaren groeide de internationale groep snel via een reeks overnames, onder meer van kantoorartikelenspecialist Viking. Ook Raja Benelux behoort al dertig jaar tot de groep. Het bedrijf uit Tongeren is gespecialiseerd in verpakkingsmateriaal en vervult daarmee een essentiële rol in de zoektocht naar meer duurzaamheid. Verpakking beschermt een product, wat de levensduur ervan verlengt, maar ook toelaat het efficiënt op te slaan en te transporteren.

Verzendvolume verdubbeld

In België en Nederland heeft Raja vestigingen in Tongeren en Breda. Het bedrijf realiseert een omzet van 93 miljoen euro, telt 230 medewerkers en bedient 50.000 actieve klanten. Het beheert daarbij 70.000 vierkante meter opslagruimte. “De vestiging in Tongeren ging in 1989 van start”, aldus Martin Moermans, logistics director bij Raja Benelux, eerder dit jaar tijdens een presentatie op Supply Chain Innovations 2024 in Antwerpen. “In 1994 kwam ons bedrijf onder de vleugels van de Raja Group terecht. Het telde toen veertien medewerkers en had een assortiment van honderd producten.” In 2000 bouwde het bedrijf een nieuw logistiek centrum in Tongeren. Wat er startte met 7.500 vierkante meter, is intussen uitgegroeid tot een site met vier distributiecentra, samen goed voor 81.000 palletplaatsen.

“Onze activiteiten blijven groeien”, zegt Martin Moermans. “We verzenden niet alleen naar eindklanten in België, Nederland en Luxemburg, maar ook in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. De voorbije jaren hebben we ons volume aan verzendingen verdubbeld.” In één distributiecentrum vindt de picking en verpakking van bestellingen plaats. De drie andere locaties bieden onderdak aan overstock en gebruikt Raja voor de picking van volle pallets. “Door de groei is het in het eerste distributiecentrum intussen erg druk”, vertelt Martin Moermans. Continu zijn er medewerkers en heftrucks die zich door de gangen verplaatsen. “Daarom gingen we op zoek naar een oplossing om het verkeer in het distributiecentrum te beveiligen.”

Streetview in het klein

Welzijn en veiligheid zijn voor Raja heel belangrijk. “We willen in onze distributiecentra geen incidenten. De implementatie van Essensium SafeTrack kwam er dus niet na een ongeval, maar net om ongevallen te vermijden”, knipoogt Martin Moermans. Hij had de oplossing van Essensium in 2017 leren kennen en bezocht in die periode ook enkele bedrijven die SafeTrack al in gebruik hadden. “Ik vond het toen nog wat te futuristisch”, zegt hij. “En echt helemaal rijp was het geheel toen ook nog niet. De toenmalige wifinetwerken konden de gevraagde belasting niet altijd aan.” In 2021 bekeek Martin Moermans enkele systemen van andere leveranciers. “Maar geen enkele partij kon het hele verhaal afdekken. Het ging altijd om puntoplossingen, bijvoorbeeld enkel gericht op het vermijden van kop-staartaanrijdingen met heftrucks.” Zo kwam Martin Moermans toch weer bij Essensium uit. “Intussen was de oplossing geëvolueerd. Ze loopt niet meer over wifi en je hoeft er geen aparte infrastructuur voor te voorzien: voor ons was dat het signaal om een pilootproject met SafeTrack op te zetten.”

In een eerste beweging bracht Essensium het distributiecentrum in kaart met het Essensium Positioning System (EPS). Dat proces is te vergelijken met wat Google doet om tot Google Streetview te komen: een mapping in 2D van de omgeving. Meer is er in principe niet nodig om met de oplossing van start te kunnen gaan. Elke vorkheftruck is voorzien van een camera. De oplossing vergelijkt die beelden continu en in real time – a rato van dertig keer per seconde – met de 2D-mapping van het EPS. Zo weet de software perfect waar elk voertuig zich bevindt, hoe het zich beweegt en wat de afstand tot andere voertuigen is. “Dat vormt de basis om regels in te stellen om aanrijdingen te vermijden”, zegt Martin Moermans. “Het handige is dat je echt vanuit het voertuig zelf vertrekt. Je hoeft in het magazijn niet eerst pictogrammen aan te brengen of bekabeling te voorzien.”

Voertuigpositiedetectie

Raja stelde het systeem in voor drie toepassingen: een veilige werkafstand tussen heftrucks, een veilige werkafstand tussen heftrucks en medewerkers, en een dashboard om de activiteit van de heftrucks – en onverwachte hotspots – in kaart te brengen. “Het systeem kent de exacte positie van elke heftruck in het distributiecentrum en tegelijk ook de positie ten opzichte van de andere heftrucks”, legt Martin Moermans uit. “Komt een toestel in de veiligheidszone van een ander toestel, dan reduceert het systeem de snelheid van de heftrucks met twintig procent. Komen ze nog dichter bij elkaar, dan verlaagt het systeem de snelheid tot één kilometer per uur. Op die manier zijn kop-staartaanrijdingen bijna niet meer mogelijk.”

Elke heftruck is van een lichttoren voorzien, waarbij gekleurde lampen de status aangeven: van groen (normaal), over oranje (20% snelheidsreductie) tot rood (1 km/uur). Een blauwe lamp wijst erop dat het systeem niet werkt, bijvoorbeeld omdat de camera bedekt is en dus niet in staat is beelden door te geven.

Martin Moermans: “Concreet hebben we in het distributiecentrum verschillende snelheidszones ingericht. Zo mag je in de hoofdgangen – met eenrichtingsverkeer – altijd aan volle snelheid rijden en geldt in de verzendzone overal een verlaagde snelheid. Rij je tegen de rijrichting in, dan ga je automatisch naar 1 km/uur. Wil je vanuit een zijgang de hoofdgang inrijden, dan zal het toestel eerst automatisch snelheid minderen. Rijden twee toestellen recht op elkaar af, dan remmen ze automatisch af. Zodra één toestel uitwijkt, kun je weer aan volle snelheid verder.”

Voetgangers: altijd gezien

Een tweede toepassing vermijdt aanrijdingen tussen heftrucks en voetgangers in het distributiecentrum. “Ook hier start de oplossing vanuit de camerabeelden die de heftrucks maken”, zegt Martin Moermans. “Een AI-toepassing analyseert die beelden in real time. Ze herkent er mensen op en kent meteen ook hun exacte positie. Komt de heftruck op vijf tot tien meter van de voetganger, dan gaat de snelheid een eerste keer omlaag. Bevindt de voetganger zich op twee meter afstand, dan grijpt het systeem opnieuw in.” Net zoals er in het distributiecentrum geen pictogrammen of QR-codes nodig zijn om de heftrucks aan te sturen, hoeven ook medewerkers en bezoekers geen speciale kledij te dragen. “Het systeem herkent iedere persoon”, bevestigt Martin Moermans.

Bijkomend voordeel is dat SafeTrack het verkeer in het distributiecentrum registreert. “Via ‘heatmaps’ kun je zien op welke plaatsen het systeem het vaakst moest ingrijpen en de snelheid van de toestellen moest reduceren. In ons geval bleek dat in de nabijheid van de verzendzone te zijn, wat logisch is aangezien daar een lagere snelheid is ingesteld. Maar mocht de heatmap ergens helemaal achteraan in het magazijn heel veel beweging tonen, dan zie je meteen dat daar iets niet klopt: bijvoorbeeld dat bepaalde producten zich niet op de ideale plaats in het distributiecentrum bevinden. Het is ons WMS dat de optimale locaties berekent, maar hier kan SafeTrack dus voor extra bevestiging zorgen.” SafeTrack laat verder ook toe te rapporteren over het aantal alarmen per toestel. “Dat wijst mogelijk op afwijkend gedrag van de chauffeur.”

Straks in 3D

De voorbeelden tonen aan hoe SafeTrack Raja ondersteunt in zijn zoektocht naar het optimale evenwicht tussen veiligheid en efficiëntie. “Dat doe je onder meer door de producten op de juiste plaats te zetten, zodat je bij optimale – dus zo kort mogelijke – rijafstanden uitkomt.” Een concrete, financiële ROI heeft Raja nog niet berekend. “Daar was het ons ook niet om te doen”, zegt Martin Moermans. “Voor ons gaat het bij dit project in de eerste plaats om veiligheid. Maar inderdaad, je zou de return kunnen berekenen. Ik schat dat de terugverdientijd wellicht tweeënhalf jaar bedraagt.”

Die berekening ziet er mogelijk anders uit wanneer Raja het systeem in drie dimensies zou gebruiken. “Tot nu toe werken we op basis van een plattegrond in 2D”, besluit Martin Moermans. “Op termijn willen we naast de X- en Y-as ook de Z-as toevoegen – de hoogte – en dus in 3D werken. Dan kun je bij het picken ook dat element meegeven, waardoor je als picker eigenlijk bijna geen fouten meer kunt maken.”

DVD