Welke banden kies je best voor jouw heftrucks?
Feit: uiterlijk lijken alle heftruckbanden op elkaar. De verleiding kan dan ook groot zijn om gewoon de goedkoopste te nemen. Toch doen we dat maar beter niet. Bij onze keuze moeten we immers rekening houden met een hele reeks factoren. Volgend overzicht helpt je alvast op weg naar de ideale banden voor lange en efficiënte ritten.
Bij de keuze van heftruckbanden moet je onder meer rekening houden met het gewicht van de truck en de lading, de rijafstanden, de gebruiksfrequentie, de structuur van de ondergrond en de omgevingstemperatuur. Slaag je erin om het perfecte stel banden te kiezen, dan kun je heel wat besparen op de jaarlijkse bedrijfskosten. Maak je de verkeerde keuze, dan riskeer je bijvoorbeeld stilstanden door bandenpech.
Net als bij auto’s kunnen we heftruckbanden onderverdelen in premium-, standaard- en budgetbanden. Vaak zal de heftruckproducent mee de keuze voor een bepaald merk of type bepalen. Zo kan hij standaard voor premium merkbanden op zijn trucks kiezen. Maar uiteraard weet de fabrikant niet altijd in welke omstandigheden de truck terecht zal komen. Daarom is het ook raadzaam vooraf met hem te bespreken welke band het best tot zijn recht komt in jouw specifieke werkomstandigheden.
Wie van de drie?
In wezen kunnen we tussen drie verschillende types banden kiezen. Naast de frequent gebruikte volrubberen banden kun je ook opteren voor luchtbanden of massieve banden. Welke voor jou de beste zijn, hangt in grote mate af van het type truck en de omgeving waarin je ze gebruikt.
Luchtbanden
Kenmerkend voor luchtbanden is het hoge comfort dat ze bieden. Dat komt omdat ze een luchtkamer hebben die de schokken op oneffen ondergronden zeer goed opvangt. Zo voorkom je dat de heftruck en zijn lading schade oplopen. Ook belangrijk is dat je op die manier de rug van de bestuurder spaart. Als alternatief voor lucht kan ook stikstof worden gebruikt. Omdat zuivere stikstof grotere moleculen heeft dan gewone lucht, is het spanningsverlies van de band – door de natuurlijke poreusheid van rubber – minder.
Nog een voordeel van dergelijke banden is dat er relatief weinig warmte vrijkomt (accumulatie) als je lange afstanden aflegt. Aangezien warmteaccumulatie de grootste slijtagefactor van een rubberband vormt, zorgt dat ervoor dat je banden minder snel slijten. Door overmatige warmteontwikkeling kan de rubberstructuur immers beschadigd raken en kunnen de aan elkaar gevulkaniseerde lagen loslaten.
Luchtbanden worden vooral gebruikt bij zwaardere heftrucks en magazijntrucks. Bij dit type maken we een onderscheid tussen diagonaal- en radiaalbanden. Het verschil tussen beide zit in de opbouw van de verschillende lagen. Leg je langere trajecten af en werk je vaak in zware omstandigheden, dan zijn radiaalbanden het meest aangewezen.
Massieve banden
Deze banden worden ook wel cushionbanden genoemd. Soms krijgen ze verkeerdelijk de naam vulkollan. Vulkollan is meer bepaald de materiaalnaam van het beleg rond de velg van deze banden. Bestaat de velg uit een cilindrische stalen ring, dan wordt ook wel de benaming ‘press on’ gebruikt.
Typisch voor massieve banden is dat ze relatief smal zijn en op kleine wielen worden gemonteerd. De geringe afmetingen van deze banden in verhouding tot het draagvermogen maken ze vooral geschikt voor zware hef- en magazijntrucks. Ze zijn met name interessant voor trucks die langzaam rijden op vlakke en harde vloeren en terreinen. De lage rolweerstand maakt ze ook heel economisch. Een belangrijk nadeel is wel de lagere schokdemping omwille van het harde loopvlak.
Volrubberbanden
Volrubberbanden worden ook wel SE-banden genoemd, wat staat voor Super Elastic. Ze combineren de goede eigenschappen van de twee eerdergenoemde bandensoorten. Een extra voordeel van volrubberbanden is dat je ze niet lek kunt rijden.
Het belangrijkste minpunt van volrubberbanden is de warmteopbouw bij hoge snelheden, lange rijafstanden en zware lasten. Als die warmte niet goed wordt verwerkt, dan kan de band beschadigd raken. Om die reden worden aan de band roetdeeltjes toegevoegd die de warmte absorberen. Het roet zorgt ook voor een hogere slijtvastheid, een lagere rolweerstand en weerstand tegen Uv-straling, zodat de banden minder snel verouderen.
Een volrubberband bestaat uit drie lagen rubbermengsel. De kwaliteit van het rubber bepaalt de rolweerstand, de veerkracht en de rijeigenschappen van de banden. Als het rubber en het karkas van mindere kwaliteit zijn, dan gaat dat ten koste van de stabiliteit van de truck. Bovendien kunnen banden die niet goed zijn afgestemd op de truck een hogere rolweerstand hebben. Dat leidt tot extra energieverbruik en niet-ergonomische trillingen.
In Europa rijdt trouwens zo’n tachtig procent van de heftrucks op volrubberbanden. Massieve banden worden in onze contreien het minst gebruikt. In de Verenigde Staten zijn de meeste trucks dan weer van luchtbanden voorzien. Daar rijdt slechts vijf procent op volrubberbanden. Een belangrijke reden daarvoor is dat de trucks in de VS veel vaker grote afstanden op een oneffen ondergrond moeten afleggen.
Banden met of zonder profiel
Omdat bedrijven hun heftrucks meestal zowel binnen als buiten inzetten, worden er doorgaans geprofileerde banden op gemonteerd. Banden met profiel zijn ook een must op een ruwe ondergrond, omdat ze meer grip bieden en zo de kans op uitglijden verminderen. Bij aangedreven wielen geeft het profiel extra tractie en bij niet-aangedreven wielen zorgt het profiel over de nodige zijwaartse grip om driften in de bochten te vermijden.
Maar zet je je heftrucks enkel binnen in, op een effen, droge en harde ondergrond, dan kan het interessant zijn voor profielloze banden te opteren. Zij bieden immers een maximaal contact met de ondergrond en een lage rolweerstand. Een bijkomend voordeel is dat banden zonder profiel minder sporen op de magazijnvloer achterlaten.
Handig om te weten is dat volrubberen banden die niet (meer) over een profiel beschikken, binnen toch nog prima hun werk blijven doen. Aan de hand van de slijtmarkering op de zijwand van de band kun je perfect zien tot hoever je kunt gaan. Een slijtmarkering – ook wel 60 J- of veiligheidslijn genoemd – is een iets dikkere rand aan de zijkant van de band die het einde van de slijtlaag aangeeft. Is die slijtlaag weg, dan kom je bij de zachtere kern van de band. Pas dan is de band echt onbruikbaar.
Bijzondere banden
Naast de verschillende basistypes zijn er ook speciale banden verkrijgbaar, die inspelen op specifieke wensen.
Non-markingbanden
Zoals aangehaald, wordt aan het rubbermengsel van volrubberbanden normaal gesproken roet toegevoegd om de warmte die vrijkomt beter te verwerken. Een nadeel van dat roet is dat het zwarte strepen op de vloer kan achterlaten, zeker wanneer je voor banden met een profiel kiest. Met name in de voedingssector – waar strenge hygiënische normen gelden – wil men dat vermijden.
Bedrijven die zwarte strepen op hun vloeren willen voorkomen, kunnen kiezen voor zogenaamde non-markingbanden. Zij gebruiken ander vulstoffen in hun volrubberbanden, waarbij silica of krijt de roetdeeltjes vervangen. Dat zorgt voor banden met een witte (met toevoeging van krijt) of gelige kleur. Keerzijde van de medaille: aangezien die banden niet profiteren van de positieve eigenschappen van roetdeeltjes hebben ze een kortere levensduur. Ook worden soms antioxidanten aan het rubber toegevoegd als bescherming tegen uv-straling. Bovendien betaal je voor non-markingbanden tot dertig procent meer.
Antistatische banden
Zeker in de winter kunnen heftrucks gevoelig zijn voor statische elektriciteit. Vooral bij elektrische trucks komt dat probleem vaak voor. Heb je hier veel last van, dan kun je voor speciale antistatische banden kiezen.
Een kwestie van compromis
Samengevat kunnen we stellen dat we bij de keuze van de ideale banden vaak voor een compromis zullen moeten gaan. Een zachte band zorgt dan wel voor meer comfort, maar verslijt sneller en verbruikt meer energie. Een slijtvaste band daarentegen bespaart energie en gaat heel lang mee, maar zal minder comfort bieden door zijn stugheid. Naargelang je omgeving zal de balans naar de ene of de andere richting overhellen.
Daarnaast is het erg belangrijk om tijdens het selectietraject na te gaan hoe een bepaalde set banden de stabiliteit, de rolweerstand en het rijgedrag in jouw specifieke omgeving beïnvloed. Ook in dat opzicht is het advies van een expert ter zake goud waard.