Waarom supply chain een hoofdrol vertolkt

Duurzaamheid is een drijvende kracht achter verantwoord ondernemen, draagt bij tot de reputatie van een onderneming en beïnvloedt mee de voorkeur van de klant. ESG, wat staat voor ‘Environmental, Social and Governance’, draagt bijgevolg onrechtstreeks bij tot de financiële resultaten van een onderneming. Bovendien legt de overheid, onder meer via de CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive), de lat almaar hoger. Hoewel elke onderneming scherpe doelen stelt op het vlak van directe emissies (scope 1) en de voetafdruk van ingekochte energie (scope 2), schuilt vaak nog een groot potentieel bij emissies binnen de waardeketens (scope 3). Het hoeft dus geen verwondering te wekken dat de supply chain manager een centrale positie in de duurzaamheidsdebatten bekleedt.

Zwaartepunt aan aankoopzijde

Johan Van der Straeten zetelt bij Reynaers Aluminium in de ‘sustainability board’. “Reynaers Aluminium is een systeemhuis. Dat betekent dat we systemen voor aluminium ramen, deuren en kozijnen ontwikkelen, lakken en vermarkten”, vertelt hij. “Het aluminium kopen we aan bij onze extrusieleveranciers. Gezien de oneindige recycleerbaarheid is aluminium een duurzaam materiaal. Het initiële productieproces is evenwel vrij energie-intensief, waardoor het zwaartepunt van onze ecologische voetafdruk bij onze leveranciers ligt.”

Van de 340.015 ton CO2 die Reynaers Aluminium jaarlijks uitstoot, is 96,8 procent afkomstig van de scope 3-emissies. “Net als bij onze scope 1- en scope 2-emissies volgen we het Science Based Target initiative (SBTi) om onze impact te verminderen”, gaat Johan Van der Straeten verder. “Al kun je ESG niet als een geïsoleerd gegeven benaderen. Het spreekt voor zich dat kosten, doorlooptijd en kwaliteit eveneens primeren. We streven daarbij naar langdurige samenwerking met onze leveranciers.”

Van compliance-gedreven naar proactief

Reynaers Aluminium is volgens zijn supply chain manager geëvolueerd van een compliance-gedreven aanpak naar een proactieve benadering. “De strengere wetgeving gaat gepaard met bijkomende inspanningen, maar ze maakt ook een gemeenschappelijk speelveld mogelijk waarin alle actoren hetzelfde doel nastreven met dezelfde referenties. Vroeger focusten we hoofdzakelijk op de wettelijke verplichtingen. Nu gaan we uit eigen beweging na wat duurzaamheidsparameters voor ons en het milieu betekenen en hoe we die kunnen meten en optimaliseren. De grootste vooruitgang hebben we geboekt in het vertalen van algemene doelstellingen naar concrete KPI’s. We voorspellen jaarlijks de ecologische voetafdruk van onze aluminiumaankopen. Zitten we halverwege het jaar niet op schema, dan passen we het aankoopbeleid aan. Je kunt dus gerust stellen dat duurzaamheid is uitgegroeid tot een stuurparameter.”

Een duurzaam aankoopbeleid situeert zich bij Reynaers Aluminium ook aan de verkoopzijde. “De Green Deal en de EU-taxonomie stellen hogere duurzaamheidseisen voor gebouwen. Duurzaam staat niet alleen voor koolstofarm, maar ook voor oplossingen die in lijn zijn met alle ecologische en sociale dimensies. Beweren is één ding, certificeren is iets anders. Een ‘environmental product declaration’ of EPD is een must omdat het een door een derde partij gecertificeerd document is dat alle spelers in de waardeketen verzekert van de geldigheid van die duurzaamheidsverklaringen. Voor supply chain kan dat behoorlijk overweldigend worden, daarom is een nauwe samenwerking tussen supply chain en R&D noodzakelijk.”

Fair en evenwichtig

Johan Van der Straeten wijst op de bijzondere dynamiek in de aluminiumsector. “Je kiest tussen drie mogelijkheden: primair aluminium dat is geproduceerd met fossiele brandstoffen, primair aluminium dat is gemaakt met behulp van hernieuwbare energiebronnen, en gerecycleerd aluminium. In het ideale scenario opteren we voor honderd procent gerecycleerd aluminium. De vraag naar gerecycleerd aluminium overtreft vandaag evenwel ruimschoots de beschikbaarheid. Er is dus onvoldoende gerecycleerd aluminium voorradig. Dat maakt het meteen nutteloos om zelf koste wat het kost in te zetten op honderd procent gerecycleerd aluminium. Stel dat we dat toch doen, dan kan een andere marktpartij minder gerecycleerd aluminium verwerken en moet ze teruggrijpen naar primair aluminium. Op die manier maak je de wereld niet beter. We mikken daarom op een fair en evenwichtig aandeel van de beschikbare hoeveelheid gerecycleerd aluminium.”

Duurzaamheid en ROI

Hoewel de voetafdruk van scope 1 en scope 2 in verhouding tot het volledige ecosysteem van Reynaers Aluminium beperkt is, zet de groep hier eveneens ambitieuze doelstellingen uit: tussen 2019 en 2030 wil het bedrijf de CO2-uitstoot voor scope 1 en scope 2 met 46,2 procent reduceren. Daarbij zet het in op ‘klassiekers’ als zonnepanelen en een elektrische vloot. “Maar we hebben ook oog voor het ruimere plaatje”, vult Johan Van der Straeten aan. “We zetten stevige stappen op het vlak van demand planning, met behulp van de forecasting software van Garvis (in 2023 overgenomen door Logility, red.). Een hoge maturiteit op het vlak van S&OP leidt tot verdere voorraadoptimalisering. Ook zien we heil in een gesloten keten. Een andere dimensie is de elektrificatie van onze ovens. Al gaat dat alles wel gepaard met grote investeringen, waarbij de ROI zeker op korte termijn gering is.”

De supply chain manager is niet blind voor de uitdagingen die gepaard gaan met een ambitieus duurzaamheidsstreven. “De consument stelt het prijsaspect toch nog altijd voorop. Duurzame keuzes mogen de prijs dus niet sterk de hoogte injagen. Daarnaast is er nog het audit-aspect. In onze ‘supplier code of conduct’ leggen we onze leveranciers eisen op rond sociaal, verantwoord en milieubewust ondernemen. We vertrouwen vandaag op de gegevens die ze ons bezorgen, maar in welke mate kun je die monitoren of valideren? Ook daar vallen nog grote stappen te zetten.”

Duurzaamheidskennis in supply chain

Een laatste aandachtspunt is volgens Johan Van der Straeten de kennisvergaring. “Bij Reynaers Aluminium heerst een cultuur van kennisdeling, ook op het vlak van duurzaamheid. Maar het is een aspect dat je vanuit een supply chain opleiding slechts in beperkte mate meekrijgt. De voortdurend wijzigende wetgeving met veel lokale accenten draagt bij tot de complexiteit. Dat maakt het voor de supply chain manager, die een prominente rol te vertolken heeft, uitdagend en complex om een duurzaamheidsgedreven aanpak uit te stippelen.”

KD