Supply chain technologie heeft nog groot groeipotentieel

Professor Emel Aktas richt zich in haar onderzoek vooral op wiskundige modellering en beslissingsondersteunende systemen in de supply chain. Ze zoomt onder meer in op problemen in de stedelijke distributiecontext. In het onlangs verschenen boek ‘Supply Chain 4.0: Improving Supply Chains with Analytics and Industry 4.0 Technologies’ presenteert ze nieuwe methoden, technieken en informatiesystemen die de logistieke processen coördineren en optimaliseren, operationele kosten verlagen en nieuwe diensten en bedrijfsprocessen ondersteunen.

Iteratief ontwerpproces

VCM: Industrie 4.0 is een bekend gegeven. Supply Chain 4.0 is minder wijdverspreid. Wat beschouwt u als Supply Chain 4.0 en wat is de relatie tussen beide?
Prof. Emel Aktas: “Elke innovatieve technologie van het Industrie 4.0-tijdperk speelt een belangrijke rol in de huidige supply chains. Het Internet of Things (IoT) en big data-analyse maken bijvoorbeeld zichtbaarheid doorheen de supply chain mogelijk, terwijl robotica en automatisering magazijnactiviteiten transformeren. Drones en autonome robots verminderen op hun beurt de ecologische voetafdruk van last mile-leveringen bij e-commerce-activiteiten. Supply Chain 4.0 behelst het gebruik van Industrie 4.0-technologieën in alle stadia van de supply chain: van sourcing en productie, over de levering en het beheren van retourstromen, tot de planningsactiviteiten die bij die verschillende fasen horen.”
 
VCM: In uw boek vermeldt u dat de supply chain idealiter al vanaf de creatiefase van een nieuw product of dienst aanvangt. Hoe moeten bedrijven dat aanpakken?
Prof. E. Aktas: “Het ontwerpproces is iteratief in plaats van lineair. Zodra er een idee voor een product ontstaat, moet een bedrijf de ondersteunende supply chain inrichten. Het beschikt mogelijk al over de aangewezen leveranciers of moet net relaties met nieuwe partijen aanknopen. Hetzelfde geldt voor de distributiekanalen, klantrelatiebeheer en dienst na verkoop. Door die oefening in een vroeg stadium te maken, creëer je een significant voordeel.”

Vraaggedreven supply chain

VCM: Hoe draagt een geconnecteerde supply chain bij tot de klantenservice?
Prof. E. Aktas: “Een van de voordelen is de verbeterde visibiliteit. Wie in elke fase van het klanttraject over bestelinformatie beschikt, slaagt erin de consument adequaat in te lichten over het levertraject. We moeten er wel op toezien dat we de klant niet met informatie overspoelen. Ik vind het beter om een ​​deel van die informatiestroom op ‘pull’-basis te laten verlopen, met de mogelijkheid om in te loggen en de productstatus te controleren, dan uit eigen beweging twee tot drie e-mails of sms-berichten per dag te sturen.”
 
VCM: Wanneer we over visibiliteit praten, treedt ook demand planning op het voorplan. Hoe kunnen bedrijven hun planning en prognoses nog optimaliseren?
Prof. E. Aktas: “Iedereen is zich bewust van het belang van visibiliteit, maar het is niet altijd gemakkelijk die te bereiken. Sommige bedrijven groeien door fusies of overnames en nemen de bestaande informatiesystemen over. Het is in dat geval dus niet ongebruikelijk dat er drie tot vier bedrijfsinformatiesystemen synchroon actief zijn, waar een geïntegreerde aanpak nochtans aangewezen is. Dat verhindert uiteraard een helikopterkijk. Een ander aspect zijn de externe dienstverleners en aannemers. Wie een logistiek dienstverlener inschakelt, zoomt niet altijd in op zijn leverrapporten. Gebeurt dat wel, dan zijn die verslagen niet in real time. Daar schuilen dus zeker nog kansen.”
 
VCM: Wat beschouwt u nog als cruciale voorwaarden voor een vraaggedreven supply chain?
Prof. E. Aktas: “Demand planning omvat naast prognoses ook andere relevante factoren, zoals de promotie en de prijszetting om de vraag naar je producten te creëren en te beheren. Die informatie moeten we adequaat interpreteren, om die daarna in onze prognoses te integreren. Het komt erop aan de vraagsignalen op zoveel mogelijk punten in de supply chain op te pikken, waardoor het forecasttraject vereenvoudigt en aan precisie wint. Zo is het misschien aangewezen verkooppuntdata te combineren met de beschikbaarheid in de winkelrekken en de prijzen van producten van concurrerende merken.”

CO2-emissie samen in kaart brengen

VCM: U hecht veel waarde aan samenwerking. Waarom is dat cruciaal?
Prof. E. Aktas: “We opereren samen met andere bedrijven in een supply chain. Geen van de actoren heeft volledige macht over alle fasen van de supply chain, terwijl alle schakels samen wel bijdragen tot de toegevoegde waarde voor de klant. Om de sourcing-, productie-, leverings- en retouractiviteiten efficiënt uit te voeren, geldt samenwerking bijgevolg als een absolute noodzaak. Om dat te bewerkstellingen, moeten de verschillende partijen duidelijke afspraken maken over het delen van hun data. Dat start meestal na persoonlijke initiatieven van topmanagers. We hebben naar mijn mening nog meer nood aan een generatie supply chain managers die het voordeel erkent van het delen van data. Een recent fenomeen is het inschatten van de Scope 3-emissies van activiteiten buiten je supply chain. Scope 3 gaat om de indirecte uitstoot van CO2, bijvoorbeeld veroorzaakt door de productie of winning van ingekochte grondstoffen of materialen. De Scope 3-emissies van je bedrijf vormen dus ook de Scope 1- of directe emissies van een andere partij. Door informatie te delen, kunnen beide bedrijven hun uitstoot nauwkeuriger inschatten.”
 
VCM: Welke technologie kent het grootste potentieel voor Supply Chain 4.0?
Prof. E. Aktas: “De technologie staat nog in haar kinderschoenen. Ze automatiseert eenvoudige taken, maar slaagt er doorgaans nog niet in dezelfde complexe beslissingen te nemen als de mens. Het grootste potentieel zie ik in het overnemen van repetitieve taken, waardoor medewerkers zich beter kunnen concentreren op het bredere plaatje. Enkele voorbeelden zijn magazijnautomatisering en inkoopautomatisering. Hoewel we nu al veel pick- en transporttaken automatiseren, moeten we nog veel stappen zetten om de afgelegde afstand in de magazijnen te minimaliseren en door middel van tijdige verzending en levering een hoge klantenservice te garanderen. We kunnen het inkoopproces van standaardcontracten met een lage waarde aan ‘bots’ toevertrouwen. De complexe onderhandelingen blijven daarentegen vooralsnog weggelegd voor de inkoopprofessionals. De technologie evenaart in zulke situaties nog niet het niveau van menselijke besluitvorming.”

Blockchain

VCM: Hoe zie u blockchain verder evolueren en wat kan het bijdragen aan een breder draagvlak?
Prof. E. Aktas: “Blockchain maakt een transparante en verifieerbare registratie mogelijk. De technologie elimineert derde partijen en onderstreept het vertrouwen door data en informatie zichtbaar te maken. Ze maakt het onmogelijk voor een enkele entiteit om het grootboek te beheren. Ik denk dat inzicht in de grondbeginselen van de technologie en het wegwerken van regelgevende onzekerheid zullen bijdragen tot een groter draagvlak. Ik beschouw onder meer de voedingsindustrie en de farmasector als de belangrijkste toepassingsgebieden, aangezien traceerbaarheid er de sleutel vormt tot productkwaliteit en integriteit. IBM, bijvoorbeeld, beschikt over een Food Trust-netwerk waar het samenwerkt met bedrijven als Carrefour en Nestlé om traceerbaarheid te garanderen.”
 
VCM: Hoe kan IoT bijdragen aan een efficiënte supply chain?
Prof. E. Aktas: “IoT en andere geconnecteerde Industrie 4.0-technologieën verkorten de modelontwikkeling, validatie, verificatie en implementatie van processen. De mogelijkheden zijn haast eindeloos. De technologie helpt medewerkers om risicovolle onderhoudstaken toe te vertrouwen aan sensoren, robots en drones. Met IoT en big data-analyse bouwen we zeer nauwkeurige voorspellende modellen, die we met nieuwe informatie voeden en slimmer maken.”

Data valoriseren

VCM: Maken bedrijven en organisaties al voldoende gebruik van hun beschikbare data? Ziet u ruimte voor verbetering op het vlak van data-analyse?
Prof. E. Aktas: “Ik stel vast dat er nog vaak ruimte voor verbetering rest. Technologie alleen volstaat niet om waarde te genereren. Er is nood aan change management en technologie-acceptatie. Wie een nieuwe technologie overweegt, doet er goed aan de standpunten van de betrokken partijen te verzamelen en te boordelen: wat zijn de voordelen, waar zien we struikelblokken? Vaak verandert ook het takenpakket van de medewerkers. Stel dat een fabrikant industriële apparatuur met sensoren aanwendt om machinestoringen te voorspellen. Wanneer dat bedrijf niet over bekwame mensen beschikt om die sensordata in zinvolle voorspellende modellen om te zetten, gaat het nut van de investering grotendeels verloren. Veel bedrijven creëren nu functies als ‘Chief Data Officer’ of ‘Chief Data Scientist’ om de samenwerking rond het gebruik van data en van analyses te stroomlijnen. Bedrijven moeten ook nog uit de interne silo’s breken en verder groeien naar een verbonden en geïntegreerde manier van werken.”
 
VCM: Hoe ziet u de rol van technologieën als vision picking en cobots verder evolueren?
Prof. E. Aktas: “Het volledig geautomatiseerde magazijn is voor een breed scala aan bedrijven bijna een realiteit. Drie aspecten maken of kraken de technologie-adoptie ervan in een onderneming: organisatiecultuur, procesherinrichting en de weerstand tegen verandering die mogelijk onder de medewerkers heerst. Wie die drie factoren niet in het veranderingsproces integreert, vergroot de kans op falen of op onbenutte mogelijkheden. Niet onbelangrijk: we hebben de neiging om ons te concentreren op de commerciële toepassingen van dergelijke technologieën, maar ze bieden bijvoorbeeld ook een meerwaarde voor humanitaire hulporganisaties.”
 
VCM: Hoe gaan we om met het aspect cyberveiligheid binnen een geconnecteerde supply chain?
Prof. E. Aktas: “Ik verwacht dat cyberbeveiliging uitgroeit tot een van de snelgroeiende supply chain-domeinen. De toenemende digitalisering vraagt om extra veiligheidscontroles en protocollen. Organisaties hebben nood aan een meerlaagse aanpak om cyberbeveiligingsbedreigingen te neutraliseren, waarbij het systeemontwerp, het gebruikersgedrag, de respons op incidenten, gegevensbescherming, routinematige back-ups en bedrijfscontinuïteitsplannen samen een ecosysteem vormen. Bedrijven zullen die inspanningen sowieso moeten nemen, aangezien een losgekoppelde supply chain niet langer als een optie geldt.”
KD