Streven naar een positieve impact op de omgeving

Bij een discounter is duurzaamheid al intern in de organisatie verweven: het businessmodel is sowieso al gericht op prijsbewustheid. In de praktijk vertaalt zich dat bijvoorbeeld naar de keuze voor een gedecentraliseerde logistiek, met verschillende distributiecentra die ervoor zorgen dat het aantal gereden kilometers wordt beperkt, wat een positieve weerslag heeft op de prijs van de producten in de winkel.

Waarmee niet gezegd is dat een discounter per se duurzaam werkt.
In 2012 klonk bij Lidl België/Luxemburg het duurzaamheidsstartschot, met de oprichting van de afdeling Corporate Social Responsibility (CSR). Dat resulteerde in een eerste duurzaamheidsverslag in 2015, dat het fundament zou worden voor de duurzaamheidsstrategie waar Lidl nu voor staat.

In de zomer van 2016 werden de visie en het ambitieniveau gedefinieerd, die vervolgens vertaald werden naar doelstellingen voor vijf pijlers: assortiment, milieu & klimaat, medewerkers, maatschappij en businesspartners. Die doelstellingen werden vervolgens getoetst aan de mening van interne Lidl-experten, om ze daarna, voorjaar 2017 te valideren met de externe stakeholders van de Duitse retailer. Die brede stakeholdersdialoog, waar maar liefst vijftig organisaties aanwezig waren zoals WWF, Gaia, VDAB, Mensura, Vlerick … zorgde ervoor dat de doelstellingen vernauwd en geconcretiseerd werden tot een niveau waarin alle stakeholders zich volledig konden vinden.

Opmerkelijk: Lidl vertaalt de term ‘meest duurzame retailer’ niet zozeer naar ‘verantwoordelijkheid nemen voor de impact van onze activiteiten op de omgeving (mens en samenleving)’, maar mikt een versnelling hoger met ‘een positieve impact hebben op de omgeving’.

Smart discount-concept

Als smart discounter, wil Lidl een topspeler worden met betrekking tot duurzaamheid. Smart discount houdt in dat de keten zich niet enkel meer focust op een lage prijs, maar ook kijkt naar de beste kwaliteit, duurzaamheid, focus op verse voeding, aangename winkels, … Lidl gaat er prat op de hoogste kwaliteit te garanderen aan de laagste prijs. Let wel, dat geldt enkel voor de eigen producten. Wat niet weinig is, want die omvatten 90% van het assortiment.

De hoogste kwaliteit betekent voor Lidl dat zij voor elk product (gehakt, mayonaise, koekjes, …) garanderen dat de ingrediënten van de hoogste zijn, en dit tegen de laagste prijs. Nu komt daar nog het duurzaamheidsprincipe bovenop, wat betekent dat de inkopers van Lidl niet langer in de eerste plaats gaan negotiëren over de prijs en kwaliteit, maar duurzaamheid van bij het begin meenemen in de onderhandelingen.

De macht van de grote getallen

De kracht van Lidl zit hem in het beperkte assortiment (1.500 artikels) en zijn volumeomzet. Als grootste retailer in Europa heeft het bedrijf een grote impact op de afzet van duurzame producten en beschikt het tegelijkertijd over een heleboel opportuniteiten om zich duurzaam in de retailmarkt te positioneren. Zo zul je bij Lidl geen eieren van kippen uit legbatterijen of verrijkte kooien vinden. Sinds 2016 ging Lidl voor zijn sauzen (bv. mayonaise) nog een stapje verder door enkel nog eieren te gebruiken van vrije uitloopkippen.

Duurzame food en non-food

Lidl kiest bewust om niet te werken onder eigen duurzame criteria, maar met al bestaande, internationaal erkende labels.
Sinds 2016 is alle verse vis in een Lidl-winkel duurzaam gecertificeerd: voor wilde vis met het MSC-keurmerk (Marine Stewardship Council) en voor aquacultuur-vis met het ASC-keurmerk (Aqua Culture Stewardship Council). Dat wil de winkelketen naar alle visproducten doortrekken. Tegen eind dit jaar zal ook alle diepvriesvis aan deze labels beantwoorden en voor 2020 zal dat het geval zijn voor het volledig visassortiment, waaronder ook fijne viswaren en visconserven.

Een ander voorbeeld zijn de bananen. Lidl biedt twee soorten aan, verschillend qua prijs, maar allebei duurzaam. Klanten hebben de keuze tussen een Fairtrade-bio-banaan en een RainForest-banaan, meer niet. Dit duurzame assortiment wil Lidl jaarlijks qua omzet met 10% doen toenemen, samen met een 10%-toename van de regionale en lokale producten.

Idem dito wat betreft het non-food assortiment. De 2.000 Aziatische leveranciers van de textielproducten moeten voldoen aan de internationale BSCI (Business Social Compliance Initiative)-standaard en tegen 2020 wil Lidl ook voldoen aan de totale eliminatie van gevaarlijke chemicaliën uit textiel, de zogenaamde detoxcampagne van Greenpeace. Een ander voorbeeld: sinds 2015 werd Lidl erkend als meest diervriendelijke retailer, onder meer door de verkoop van parkkonijnen, niet-gecastreerde varkens en faux gras. Die positie willen ze vanzelfsprekend behouden. Zo is sinds 4 september 2017 al het varkensvlees gecertificeerd met het ‘1 ster Beter Leven’ keurmerk.

En dan is er de verpakking. De primaire verpakking (lees: de verpakking die de consument mee naar huis neemt) is nu al duurzaam of volledig recycleerbaar. Tegen 2018 wil de supermarktketen ook de secundaire verpakking (lees: de bulkverpakking) volledig uit gerecycleerde en/of gecertificeerde materialen vervaardigd zien.

Voluit voor Science Based klimaatdoelstellingen

Lidl ondertekende in juni als eerste supermarktketen in België de engagementsverklaring van het SBTi (Science Based Target initiative – zie kader), waarmee het zijn doelstellingen op het vlak van emissiereductie wetenschappelijk laat valideren. Dat engagement houdt in dat Lidl zichzelf ambitieuze doelstellingen oplegt die in lijn liggen om de klimaatopwarming minstens onder de 2°C te houden.

Vertaald naar concrete acties wil de supermarktketen de totale uitstoot van zijn gebouwen tegen 2025 in absolute termen met 20% verminderen tegenover 2015. Daarvoor wil Lidl tegen 2020 over 12,5% hernieuwbare energie beschikken door de nieuwe distributiecentra uit te rusten met zonnepanelen, door jaarlijks het ISO 50.001-certificaat (zie kader) te hernieuwen, en door volgens de BREEAM-normen te bouwen (zie kader).

Sedert 2015 voorziet Lidl al op enkele parkeerplaatsen elektrische laadpalen (voor fiets en auto) zodat de klant tijdens het winkelen gratis kan tanken. Tegen eind 2020 moeten honderd filialen daarmee zijn uitgerust. De elektriciteit van de laadpalen zal afkomstig zijn van de zonnepanelen.
Wat het vervoer betreft, wil Lidl tegen 2025 de totale uitstoot van de logistiekgerelateerde transporten en van het woon-werkverkeer van de medewerkers in absolute termen verminderen met 10% tegenover 2015. Momenteel is het logistiek systeem al zeer efficiënt en bereikt de retailer al een vrij hoge vullingsgraad van zijn vrachtwagens, zodat 10% een ambitieuze doelstelling kan worden genoemd.


Als de groei van de organisatie in rekening wordt gebracht, zou de ‘carbon footprint’ in 2025 naar 122.400 ton stijgen. Met bovenstaande doelstellingen (gebouwen en transport) wil Lidl de footprint tegen 2025 terugbrengen tot 61.800 ton, wat neerkomt op een halvering.

Topwerkgever met topmedewerkers

Lidl wil tegen 2020 een topwerkgever worden, de beste werkgever in de retailsector. Daarnaast ambieert de winkelketen een structurele samenwerking met de lokale scholen onder de vorm van duaal leren.

Qua diversiteit is het de bedoeling tegen 2020 over een werknemerspool te beschikken die een getrouwe afspiegeling van de samenleving is.

Voedselverlies beperken en herwaarderen

Elke winkel moet tegen 2020 evolueren naar een supermarkt discounter die ook een maatschappelijke rol speelt op lokaal niveau. Belangrijkste topic binnen die pijler is het duurzaam omgaan met voedseloverschotten.


Want wat is de huidige realiteit? Zowat een derde van alle geproduceerde levensmiddelen gaat wereldwijd in de hele value chain verloren. Dat gebeurt voor een groot deel bij de productie (oogst die mislukt omwille van allerlei omstandigheden of tijdens het vervoer van de productie naar de verkoop) en voor een even groot deel bij de consument thuis (levensmiddelen die worden weggegooid omdat ze bedorven zijn). De retailer is verantwoordelijk voor zowat 5% van het verlies. Lidl wil dat verlies terugdringen. Tegen 2020 wil Lidl 25% minder voedselafval produceren en tegen 2025 zelfs 50%. Een deel gebeurt door te vermijden dat er voedselverspilling plaatsvindt, bijvoorbeeld door een nog efficiëntere logistiek of door promoties op producten waarvan de vervaldatum nadert. Origineel hierbij is de ‘uitgestelde’ 2-kopen-1-betalen-actie, waarbij de klant zijn tweede (gratis) product later mag ‘kopen’. Daardoor vermijdt Lidl een voedseloverschot bij de klant.
 
Indien er toch voedseloverschotten zijn, wil Lidl die op een maatschappelijke manier herwaarderen door een intense samenwerking met de Voedselbanken en OCMW’s. Daarnaast is er de topic ‘gezonde voeding’ waar Lidl ook een strak beleid uitrolt. Zo zijn er de gezonde kassa’s, waar niet langer meer enkel snoep te vinden is, maar ook gezonde knabbels zoals kleine komkommers, tomaatjes en dergelijke. Verder wil de retailer gezonde voeding promoten door op een gestructureerde manier lokale verenigingen (denk aan de jeugdbeweging, de plaatselijke wielerclub …) te sponsoren met bijvoorbeeld een krat groenten en fruit.

Verder zet Lidl in op een reeks nieuwe LOF-winkels (Lidl of the Future). De eerste kwam er in Geel. Het dak van de winkel ligt bomvol zonnepanelen, 996 om precies te zijn. Zij wekken een jaarverbruik voor dertig gezinnen op en zorgen voor een lager energieverbruik van 20%. Er staat aan de winkel zelfs een paal waar klanten gratis hun elektrische fiets of auto kunnen opladen. En buiten vinden we ook insectenhotels en vogelkastjes terug. "De combinatie van al die nieuwe aspecten moet hét concept voor de toekomst zijn. Tegen 2020 gaan we nog een vijftig nieuwe LOF-winkels openen. Dat levert meteen ook tweeduizend extra jobs op, reken op een vijfhonderd mensen per jaar. Tegen 2020 werken er bij Lidl meer dan
8.500 mensen", vertelt Thomas De Ganck, hoofd employer branding & sourcing.

Langetermijnrelaties met leveranciers

En dan zijn er nog de honderden leveranciers waarmee Lidl een langetermijnrelatie wil uitbouwen. Daarmee is de retailer niet aan zijn proefstuk toe. De tomatenleverancier uit Sint-Katelijne-Waver, bijvoorbeeld, levert al twintig jaar zijn tomaten aan hen. Hij is voor 90% van zijn omzet afhankelijk van Lidl, maar dankzij de langetermijnelatie heeft hij kunnen investeren in hernieuwbare energie en water- en energierecuperatie.


Binnen die leveranciersrelaties wil Lidl via een onafhankelijk auditing platform de prestaties op het gebeid van duurzaamheid van de leveranciers op een efficiënte manier opvolgen en ondersteunen.
Ten slotte wil Lidl tegen volgend jaar al de duurzaamheidscriteria integreren in de aankoopprocedures over alle departementen heen.

Wat is wat?

Science Based Targets
Science Based Targets is een gemeenschappelijk initiatief van Carbon Disclosure Project (CDP), UN Global Compact, the World Resources Institute en WWF[H1] .
 
ISO 50.001
ISO 50.001 is een internationale norm die de eisen specificeert voor het inrichten, implementeren, onderhouden en verbeteren van een energiemanagementsysteem.
 
BREEAM
BREEAM staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method. Het is een methode om de duurzaamheid van bouwprojecten te evalueren en te quoteren.
 [H1]

Over Lidl

- Onderdeel van de internationale Schwarz Group;
- 10.000 winkels en meer dan 335.000 medewerkers in 30 Europese landen;
- Grootste Europese retailer en vierde grootste ter wereld qua volume
 
Lidl België/Luxemburg
- Opgericht in 1938;
- 7.500 werknemers, 300 winkels en vijf distributiecentra in België/Luxemburg
- Hoofdkantoor: Gent