Politieke keuzes in healthcare vragen logistiek denkwerk

DHL Supply Chain Life Sciences & Healthcare (LSHC) opereert in de Benelux als zelfstandige business unit binnen Deutsche Post DHL Group en maakt deel uit van de dedicated Europese LSHC-structuur van DHL Supply Chain. Met zes sites in de Benelux vertegenwoordigen de logistieke diensten van de divisie 20% van de business, wat die activiteiten van vitaal belang voor de organisatie maakt. Vier sites bevinden zich in België (Boortmeerbeek, Huizingen, Opglabbeek en Lot) en twee in Nederland (Nijmegen en Veghel). Samen zijn de sites goed voor meer dan 100.000m² farmaruimte in de Benelux. Momenteel stelt de organisatie meer dan vijfhonderd gespecialiseerde LSHC-medewerkers tewerk, die ten dienste staan van een tachtigtal klanten. 

Services variëren van lokale activiteiten in de Benelux tot Europees en wereldwijd supply chain management, inclusief ‘control tower services’. Binnen het netwerk hebben alle sites hun specialiteiten. Zo ligt in Huizingen en Lot de focus onder meer op de direct-to-market-distributie. Zij hebben de jarenlange expertise en specifieke oplossingen in huis om de directe bestellingen binnen België en de leveringen naar Nederlandse groothandels op zich te nemen. In Opglabbeek en Nijmegen ligt focus meer op Europese distributie.

​Focus op balans tussen kosten en kwaliteit

VCM: Net een jaar geleden publiceerden jullie de wereldwijde white paper ‘The smarter cold chain’, die we in Business Logistics november 2015 hebben toegelicht. Als belangrijkste tendensen kwamen de opmars van complexe en temperatuurgevoelige biologische medicijnen, een steeds strengere wetgeving en de nood aan nog meer standaardisatie naar boven. In welke mate reflecteren die wereldwijde tendensen wat er zich in de Benelux afspeelt? 
Jens Gaudaen: “Deze markt is weliswaar meer matuur dan het wereldwijde gemiddelde, maar uiteraard gelden de trends hier ook. Ik denk dat de allergrootste uitdaging in de Benelux er vooral in bestaat een zeer hoge kwaliteit te bieden in combinatie met een sterke focus op de kosten. Zo hebben binnen het nieuwe toezichtsmodel van de Vlaamse Zorginspectie negen op de tien Vlaamse ziekenhuizen gekozen voor accreditatie bij een erkende internationale organisatie. Zo’n accreditatie is een ingrijpend proces waarbij het hele ziekenhuis wordt gemobiliseerd om na te denken over kwaliteit en de positie van de patiënt. Die inspanningen betaalbaar houden, is voor velen een moeilijke evenwichtsoefening.”

VCM: Ongetwijfeld zijn heel wat ziekenhuizen er intussen al over aan het nadenken hoe ze dat op een efficiënte manier kunnen doen?
Jens Gaudaen: “Klopt. In dat opzicht moeten ze belangrijke strategische keuzes maken. Nadenken waar hun sterktes liggen en welk type zorg ze willen bieden. Willen ze een algemeen ziekenhuis voor de regio worden of zich meer specialiseren? Verschillende ziekenhuizen bekijken momenteel of en hoe ze hun krachten kunnen bundelen. Intussen hebben we al verschillende initiatieven in die richting gezien, waarbij bijvoorbeeld kleinere regionale ziekenhuizen tot grotere campushospitalen worden samengevoegd.”

​Outsourcing als optie

VCM: Als logistieke dienstverlener bieden jullie uiteenlopende diensten op het vlak van healthcare aan. In welke mate is outsourcing een manier voor ziekenhuizen om de verhouding kwaliteit versus kosten beter in evenwicht te brengen?
Jens Gaudaen: “Misschien ga ik nu in tegen onze eigen business, maar voor alle duidelijkheid: outsourcing is zeker niet in alle gevallen een zaligmakende oplossing. Uiteindelijk gaat het om de ‘Total Cost of Ownership’ van de supply chain en moet ieder voor zichzelf uitmaken op welke manier ze die het laagst kunnen krijgen, zonder aan kwaliteit in te boeten. Wel zijn er een aantal zaken waarvan je kunt aantonen dat een logistieke speler die wellicht efficiënter zal doen. Denken we maar aan optimaal ruimtegebruik binnen shared user magazijnen, optimalisering en flexibilisering van loonkosten en dergelijke. Met name bij het design van nieuwe ziekenhuissites kan de kostbare ruimte in een ziekenhuis ook beter voor andere zaken dan voor logistieke activiteiten worden gebruikt. Om diverse redenen is outsourcing van bepaalde delen uit de supply chain dus zeker het overwegen waard.”

VCM: Merken jullie dat ziekenhuizen door de huidige ontwikkelingen meer dan vroeger openstaan voor outsourcing?
Jens Gaudaen: “Dat varieert sterk. Sommige instellingen staan daar heel open voor, andere halen zelf gespecialiseerde logistieke kennis in huis om verder te optimaliseren. Zoals ik al zei, wordt er in eerste instantie vaak nagedacht over het bundelen van krachten tussen verschillende ziekenhuizen onderling en ketenoptimalisering met leveranciers en dienstverleners. In een later stadium komt dan eventueel de outsourcing van bepaalde onderdelen van de supply chain ter sprake.”

VCM: Al jullie magazijnen zijn ‘farma-compliant’, met certificaten op het  vlak van GDP (Goods Distribution Practices) en/of GMP (Goods Manufacturing Practices). Sommige dragen ook het ISO 13485 certificaat voor medische hulpmiddelen Mogen we veronderstellen dat zulke certificaten tegenwoordig voor veel klanten een sine qua non zijn?
Jens Gaudaen: “Inderdaad, in de Benelux vormt dat voor ons geen onderscheidende factor meer, alleen een ‘entry ticket’ om een kans bij die klant maken. Op dat vlak zijn we erg streng voor onszelf. Onze operaties moeten aan die standaarden voldoen. Punt.”

​Ruimte voor innovatieve diensten

VCM: Naast de klassieke transport en opslag van medicijnen en medische hulpmiddelen, bieden jullie steeds meer innovatieve diensten aan zoals ‘direct to doctor’.
Jens Gaudaen: “Inderdaad. Stilaan worden klassieke distributiemodellen in vraag gesteld. Dat geldt niet in het minst voor de life science & healthcare sector. Het direct leveren op de juiste locatie in een ziekenhuis of bij een patiënt, kan kostbare tijd besparen en ervoor zorgen dat de koudeketen wordt gewaarborgd. Voor producten en apparatuur die temperatuur- en tijdskritisch zijn, zien we de vraag naar dergelijke diensten wel stijgen.”

VCM: Steeds meer patiënten worden thuis verzorgd in plaats van in het ziekenhuis. In welke mate zien jullie zichzelf binnenkort specifieke medicijnen direct aan consumenten leveren? 
Jens Gaudaen: “De supply chain van specialistische medicijnen is complex. Er hangen ook belangrijke ethische en compliancy kwesties aan vast. Toch denk ik dat de evolutie naar direct to patient onvermijdbaar is. Dat soort leveringen zal er eerst in nichemarkten komen, bijvoorbeeld voor chronische patiënten die ‘repetition drugs’ moeten krijgen. Als dat moment er komt, zorgen we er uiteraard voor dat we klaar staan, maar persoonlijk denk ik niet dat de grootste markt op korte termijn daar ligt.”

VCM: Waar dan wel?
Jens Gaudaen: “Waar momenteel veel aandacht aan wordt besteed, is het ‘direct to hospital/doctor ’ leveren van medicijnen tegen zeldzame ziektes, de zogenaamde ‘orphan drugs’. Op dat vlak bieden wij een helpende hand via onze global control tower, waarbij we elk product op de voet volgen, vanaf het moment dat het bij ons vertrekt tot wanneer het bij de juiste persoon is afgeleverd. Daarbij monitoren we de temperatuur en de status van het product continu: heeft het de juiste vlucht gehaald, is het vliegtuig op schema geland, is de temperatuur binnen de toelaatbare grenzen gebleven, is de ontvanger beschikbaar, enzovoort. Het spreekt voor zich dat zo’n ‘premium service’ alleen voor welbepaalde, dure producten toegevoegde waarde biedt. Daarnaast verwacht ik dat bijvoorbeeld de opslag- en distributievereisten voor medische hulpmiddelen steeds strenger zullen worden. Niet zo veeleisend en verregaand als in de farmaceutica uiteraard, maar het lijkt me niet uitgesloten dat daarvoor een soort ‘GDP light’ zal komen, die de industrie weer even door elkaar kan schudden. Ook daarop zijn we ons aan het voorbereiden.”

VCM: Op welke vlakken willen jullie in de toekomst het portfolio nog versterken?
Jens Gaudaen: “Onze bestaande diensten continu verbeteren zit in onze bedrijfscultuur ingebakken. Daarbij streven we er vooral naar om nog dichter bij onze klanten te zitten, om de (toekomstige) behoeften nog beter te detecteren. Om dat te stimuleren, organiseren we bijvoorbeeld ‘quality leadership events’, zoals recent nog over de nieuwe ISO 13485-standaard. Dat wordt erg geapprecieerd. Verder zetten we zogenaamde innovation workshops op met onze klanten rond bepaalde topics. Zo kunnen we ons samen beter wapenen tegen toekomstige noden. Een van de resultaten uit die workshops is bijvoorbeeld onze nieuwe robot voor serialisatie en postponement van ‘orphan drugs’. De nood aan serialisatie is trouwens een typische ‘hot topic’ waar we de klant willen helpen om de nieuwe eisen te volgen. Nog voor het jaareinde willen we die robot op onze site in Nijmegen in gebruik nemen. Maar innovatie kan ook in meer eenvoudige zaken schuilen. Zo bieden we vandaag ‘end to end sample management’ aan, waarbij we stalen rechtstreeks naar de arts brengen. Traditioneel is het de vertegenwoordiger die stalen aan dokters overhandigt, maar daar kun je je ethische en GDP-vragen bij stellen. Die specifieke oplossing is een rechtstreeks gevolg van een workshop die we met een twintigtal klanten hebben gedaan.”

VCM: In welke mate is er voor jullie binnen de Benelux nog ruimte voor groei?
Jens Gaudaen: “Die is er zeker. De huidige evolutie naar een steeds hogere prijs-kwaliteitsverhouding draagt daar zeker toe bij, maar ook het feit dat we steeds meer zeer gespecialiseerde diensten kunnen leveren. We werken heel hard aan de uitbreiding van onze campus in Nijmegen en in Brussel. Binnen de twee jaar moet die uitbreiding rond zijn.”