Nichemarkt met emotionele dimensie

De Belgische verankering van Bleckmann kreeg in 2010 vorm, toen enkele ondernemers Belspeed uit Kruishoutem kochten, dat instond voor de distributie en logistiek van grote kledingmerken. Vier jaar later volgde de overname van de Nederlandse concurrent TNT Fashion, van wie de roots in de modelogistiek – oorspronkelijk onder de naam Bleckmann – ruim 150 jaar teruggaan. De nieuwe eigenaars knoopten met de bedrijfsnaam Bleckmann weer aan bij de historiek van de onderneming. In 2019 draaide de onderneming een omzet van 350 miljoen euro, gerealiseerd met 4.000 medewerkers. Bleckmann opereert internationaal, aangestuurd vanuit vestigingen in België, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Vanuit Grobbendonk verzorgt Bleckmann onder meer de distributie voor de webshops van JBC en Superdry.
 
De dienstverlening van Bleckmann situeert zich op het vlak van multimodaal transport, warehousing en aanvullende diensten (labelen, verpakken, reparaties), douane-afhandeling en omnichanneldistributie. CIO en mede-eigenaar Steven Rymenans heeft een decennialange affiniteit met modelogistiek. Hij bouwde binnen Katoen Natie het fashionluik mee uit en droeg meer dan vijf jaar als oprichter het petje van general manager bij Nova Fashion Logistics, alvorens het toenmalige Belspeed samen met Johan Milliau en Philippe Desmedt over te nemen.

Snel schakelen

VC: Wat typeert de modesector op het vlak van logistiek?
Steven Rymenans: “De sector kent een specifieke dynamiek, waarbij emotie een grotere rol speelt dan in de FMCG-wereld: wat mensen mooi vinden, bepaalt in grote mate het aankoopgedrag. De consument baseert zich dus niet louter op objectieve criteria. Die emoties hoor je als logistiek dienstverlener te absorberen. Je moet ook surfen op het seizoensgebonden karakter van de branche.”

VC: Hoe komt dat praktisch tot uiting?
S. Rymenans: “De modewereld kent een sterke focus op creatieve concepten. Het operationele en logistieke luik raakt daardoor soms ondergesneeuwd. Eenmaal de collecties geproduceerd, realiseert de fabrikant zich dat ze nog in België moeten geraken. De logistiek dienstverlener moet dus snel schakelen en op korte tijd de distributie op poten zetten. Die nervositeit vertaalt zich ook naar de logistieke processen. Waar en wanneer de kleding verkocht wordt, kunnen de merken moeilijk exact voorspellen. Soms halen ze een resem stukken uit de winkels terug naar het warehouse om ze via e-commerce te verkopen en omgekeerd. Niet zelden moeten we het schip meermaals in een andere richting wenden.”
 
VC: In welke mate verschilt een logistiek warehouse in de modesector van een standaard lay-out?
S. Rymenans: “Modelogistiek kent nog altijd een groot deel hangende componenten, met kledingstukken aan kapstokken. Die verwerken we met conveyors aan het plafond en aangepaste sorteersystemen. Door de grote variatie aan kledingstukken is er nood aan flexibiliteit. En wat is er meer flexibel dan een open ruimte? Die voorzien we met behulp van mezzanines.”

Kiva-stijl

VC: In hoeverre doet Bleckmann een beroep op robotisering?
S. Rymenans: “We hadden als een van de eerste logistieke bedrijven in Europa contact met Kiva Systems. Die onderneming opereerde destijds nog op relatief kleine schaal. Toen we ons in de eindfase van onze aankoopanalyse bevonden, nam Amazon Kiva Systems over en besloot het om de technologie voor zichzelf te houden. Die ervaring had ons wel inzicht geboden in het potentieel van goods-to-man robots om loopafstanden voor de orderpickers te elimineren en het pickproces te versnellen. We hebben daarop verschillende robots met een soortgelijke technologie getest. Dat heeft geleid tot een eerste uitrol van goods-to-man robots in ons warehouse in Grobbendonk, dat binnen ons netwerk wel vaker als een hub voor nieuwe technologieën fungeert.” (nvdr: De Chuck-robot die Bleckmann implementeert, is een ontwikkeling van 6 River Systems, waarvan de oprichters een achtergrond bij Kiva hebben. 6 River Systems is vorig jaar overgenomen door e-commercebedrijf Shopify.)
 
VC: Welke argumenten primeren bij de beslissing om processen al dan niet te robotiseren?
S. Rymenans: “De terugverdientijd geldt uiteraard als een belangrijke maatstaf. Als logistiek dienstverlener moet je meer dan ooit competitief in de markt staan. Naast de financiële afweging zie ik ook een capaciteitscomponent. Tot voor de coronacrisis kende onze sector een prangend tekort aan arbeidskrachten. Flexibele systemen zoals robots bieden daar een antwoord op.”

Retourlogistiek

VC: In hoeverre heeft de groei van e-commerce de business van Bleckmann veranderd?
S. Rymenans: “Onder de vlag van Belspeed zetten we acht jaar geleden al de eerste stappen richting e-commerce. Door onze specialisatie binnen de branche groeiden we geleidelijk mee met de evoluties op de markt: waar de omzet door e-commerce aanvankelijk vijf procent bedroeg, is dat nu vertienvoudigd. We hoefden dus geen drastische koerswijziging in te zetten. Bovendien zijn korte doorlooptijden eigen aan de modebranche, ook in een offlinewereld. We doen nu eigenlijk gewoon hetzelfde als voorheen, maar op een meer flexibele en snellere manier.”
 
VC: Een evolutie waar we in de modesector moeilijk omheen kunnen, is de retourlogistiek. Welke impact heeft dat op de logistiek dienstverlener?
S. Rymenans: “Capaciteit is cruciaal. Je kunt de omvang van de retourzendingen vrij exact voorspellen, maar wanneer ze plaatsvinden, valt moeilijker in te schatten. Onze klanten verwachten bovendien een korte verwerkingstijd, aangezien de consument zijn aankoopbedrag graag snel weer op zijn rekening ziet verschijnen. Daarenboven is die verwerking arbeidsintensiever dan bij de initiële flow tussen de fabrikant en het verkooppunt of de consument. Dat stelt je dus voor een uitdaging: als de goederen eenmaal binnenkomen, moet je over voldoende medewerkers beschikken, terwijl de vereiste personeelsbezetting moeilijk vooraf te bepalen valt. Robots kunnen daar het verschil maken aangezien ze altijd in het magazijn aanwezig zijn en snel en flexibel een antwoord bieden op gewijzigde scenario’s.”
 
VC: Helpt artificiële intelligentie om die pieken beter in te schatten? Wie vertolkt een sturende rol?
S. Rymenans: “Zowel de klant als wijzelf kunnen daar een aandeel in hebben. Niet zelden gaat het om een symbiose van beide partijen. We spreken daarbij niet noodzakelijk over artificiële intelligentie of machine learning. Soms bezorgt de klant ons de nodige data of legt hij vrij gedetailleerde inschattingen voor. Daartoe moet hij uiteraard over informatie uit het verleden beschikken, wat bij een jonge onderneming moeilijker ligt. In dat geval is onze rol misschien wel nog belangrijker. Onze ervaring met vergelijkbare klanten uit het verleden resulteert immers in een helder beeld van de markt en de bewegingen die er zich aftekenen.”
 
VC: Hoe verhoudt Bleckmann zich tegenover de grote e-commerceplatformen?
S. Rymenans: “Aangezien onze klanten er aanwezig zijn, beschouwen we ze eerder als bondgenoten dan als concurrenten. De lat ligt vandaag hoog op het vlak van snelheid en flexibiliteit, maar ik geloof niet dat het plafond van maximale dienstverlening al is bereikt. Nieuwe technologieën en logistieke concepten zetten de standaarden voortdurend nog iets scherper. Wie data efficiënt kan aanwenden, heeft vandaag en in de toekomst ongetwijfeld een streepje voor.”
 
VC: Hoe biedt Bleckmann een antwoord op de ‘last mile’ logistiek?
S. Rymenans: We hebben een ‘Local Hero’-programma ontwikkeld. Eigen vrachtwagens brengen onze goederen tot bij de retailers en groothandels. Die trucks bevatten ook goederen voor e-commerce, die we afleveren bij lokale vervoerders, zoals Royal Mail voor de leveringen in Engeland. Die Local Heroes kennen hun thuismarkt als geen ander en beschikken over de nodige middelen en infrastructuur voor een snelle levering tot bij de klant. Door hun schaalgrootte bundelen ze last mile ritten optimaal, wat tot een grotere kostenefficiëntie en meer duurzaamheid leidt. Bleckmann fungeert in dat volledige traject als enige contactpunt met de klant.”

Omnichannel

VC: Welke impact heeft Covid-19 op de activiteiten van Bleckmann?
S. Rymenans: “E-commerce schakelde nog een versnelling hoger. Ik vermoed dat die tendens enige druk zal uitoefenen op de louter lokale spelers. Door de coronacrisis viel de krapte op de arbeidsmarkt in onze sector even terug. Al vermoed ik dat die al even snel weer zal pieken. Covid-19 heeft omwille van de lockdown en de lagere klantenbestedingen uiteraard ook een impact op de winstgevendheid van onze klanten. Op langere termijn ben ik voor hen vrij positief gestemd. De consument blijft shoppen, al is hij minder honkvast qua winkellocatie. Spelers met een omnichannelstrategie zijn dus duidelijk in het voordeel.”
 
VC: Wat primeert voor de klanten in de modesector: snelheid, flexibiliteit, kostprijs of dienstverlening?
S. Rymenans: “Het spreekt voor zich dat snelheid een bepalende factor is. Daar kleeft ook de factor flexibiliteit aan vast. We stellen daarnaast vast dat de klanten belang hechten aan partnerships. Ze denken graag met de logistiek dienstverlener na over mogelijkheden om hun distributieprocessen op punt te stellen, wat leidt tot gezamenlijke investeringen op het vlak van automatisering.”