Meer dan een lockdowngril

Niets zette het concurrentiële voordeel van online winkels ten opzichte van klassieke, fysieke winkels zo duidelijk in de verf als de coronacrisis. In 2020 nam de verkoop van Amazon in het Verenigd Koninkrijk met meer dan helft toe en met een groei van 32 procent liet de online winkel ook in Duitsland recordcijfers optekenen. Ietwat onderbelicht: ook C2C e-commerce kende een enorme expansie, zo bleek uit een survey van DHL bij vijfduizend online shoppers. En wat blijkt, C2C is het snelst groeiende segment binnen het portfolio van DHL.

Customer-to-customer is een businessmodel waarbij consumenten onder elkaar producten of goederen verhandelen, meestal online. Dat model is niet nieuw. Websites als eBay en 2dehands.be passen het concept al lang toe, waarbij koper en verkoper met elkaar afspreken voor een verkoop. Een hele reeks nieuwe platformen, die zich vooral richten op goederen die particulieren met de post kunnen opsturen, zoals kledij, boeken en cd’s of lp’s, zwengelden de groei verder aan, met een duidelijke piek tijdens de coronacrisis. Zo zag het platform Vinted zijn omzet tussen 2020 en 2021 met liefst 65 procent groeien.

Voorkeuren in beweging

Vooraleer we dieper ingaan op de drijvende factoren achter de groeispurt van C2C e-commerce, loont het de moeite eerst even uit te zoomen en te kijken naar de trends die ons een inkijk geven in het e-commercelandschap anno 2023. Een eerste belangrijke factor die ons online shoppinggedrag beïnvloedt, zo blijkt uit het onderzoek van DHL, zijn de bezorgopties die we kunnen aanvinken in de laatste fase van onze online aankoop. Drie kwart van de Europese consumenten zegt zijn online winkelwagentje achter te laten als zijn favoriete bezorgoptie niet beschikbaar is.

Wanneer we naar de algemene bezorgvoorkeuren van de Europese consument kijken, blijkt de overgrote meerderheid de voorkeur te geven aan de thuislevering van aankopen, zowel voor internationale als binnenlandse rekeningen. In Frankrijk geniet die optie zelfs de voorkeur bij 82 procent van de consumenten. Bezorging bij de buren of verderop in de straat is en blijft de minst populaire optie. Blijkt het niet mogelijk de bestelling gratis te retourneren, dan is dat voor veel shoppers een ‘dealbreaker’: 62 procent geeft aan enkel bij onlinewinkels te kopen die gratis retour aanbieden.

De mogelijkheid om leveringen te volgen is ook duidelijk van belang voor online shoppers. Vooral voor wie internationaal winkelt, is die end-to-end tracking erg belangrijk. Duurzaamheid vormt eveneens een belangrijk facet, hoewel dat vaak als conflicterend met e-commerce wordt aanzien. Vooral de jongere leeftijdscategorieën zijn bereid meer te betalen, zowel voor duurzame verpakkingen als voor groene bezorgmethodes, waarbij er in veel gevallen ook bereidheid is om langer te wachten op de bezorging. Ook de keuze voor C2C is vaak vanuit duurzaamheid ingegeven.

Servicepunten en automaten

Naast die algemene trends rond e-commerce, zijn er ook enkele evoluties die mee een verklaring vormen voor de sterke opkomst van C2C e-commerce. Een eerste is de toenemende vraag naar servicepunten en pakjesautomaten in veel landen, waarna het aanbod volgt. Uit de survey blijkt ook dat er al enkele jaren een verschuiving aan de gang is rond het favoriete toestel waarop consumenten online shoppen. Laptops en desktops blijven daarbij bovenaan de lijst staan, maar sinds enkele jaren is er een trend ingezet richting tablets en vooral smartphones. C2C-platformen spelen daar handig op in met apps die uitblinken in gebruikersvriendelijkheid.

Het succes verklaard

EBay, 2dehands.be, Facebook Marketplace, Etsy, Depop en Vinted zijn de populairste C2C-platformen van het moment. Eerder haalden we al enkele factoren of trends aan die een indirecte rol spelen in de groeiende populariteit van C2C e-commerce. Uiteraard zijn daar ook directe verklaringen voor, met als belangrijkste reden dat consumenten geld willen besparen, versterkt door de toenemende inflatie. Daarbij komt ook dat de meeste C2C e-commerceplatformen weinig of geen kosten aanrekenen aan kopers of verkopers, waardoor de prijzen laag blijven.

Algemene e-commerce trends tonen al langer dan vandaag het belang van de online klantenbeleving aan. Laat dit net het punt zijn waarop veel C2C-platformen uitblinken en het verschil maken. Verkopers hoeven geen moeite meer te doen om potentiële kopers te vinden of rekening te houden met afstanden, en vice versa. Consumenten kunnen online snel en precies zoeken, ondersteund door een resem handige zoekfilters. Tot slot vormt duurzaamheid – zoals eerder aangehaald – ook een belangrijk motief. Een survey van adviesbureau McKinsey toonde aan dat gemiddeld 38 procent van het winkelend publiek in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk tweedehands koopt om de afvalberg te verkleinen.

Groeiperspectieven

DHL maakt zich sterk dat de groeiende trend van C2C e-commerce zich door zal zetten. De markt voor doorverkoop – ook wel ‘recommerce’ genoemd – zal naar verwachting groeien van 75 miljard euro in 2021 naar 120 miljard euro in 2025. Grote e-commercespelers kiezen ervoor om naast het reguliere B2C-aanbod nu ook de C2C-kaart te trekken. Hun ruime klantenbereik laat toe daarin snel grote stappen te zetten.

C2C e-commerce is vandaag hoofdzakelijk een spel van de kledingindustrie. Bekende Europese ‘fashion e-tailers’, Zalando op kop, gebruiken het potentieel van C2C e-commerce al en bieden hun klanten de mogelijkheid om hun zogenaamde ‘pre-loved’ items door te verkopen op een eigen, geïntegreerd C2C-platform. In navolging daarvan neemt het aantal consumenten alleen maar toe. Hoewel alle leeftijden gebruikte artikelen online kopen en verkopen, prijkt generatie Z (26 jaar of jonger) toch met stip bovenaan. Tegen 2025 zullen ze zowat de helft van het C2C-klantenbestand uitmaken. Tegelijk blijven ook de iets oudere millennials een belangrijk aandeel vertegenwoordigen.

De verwachting is dat de groei van de C2C-markt zich vooral zal tonen in de groei van het ‘buyer fee’-model, waarbij kopers boven op de prijs van hun aankoop een kleine vergoeding betalen, maar verkopers hun producten wel gratis aanbieden. In onze contreien is Vinted daarvan wellicht het bekendste voorbeeld. Het model is daarmee fundamenteel anders dan het traditionele model, dat erop gericht is zoveel mogelijk verkopers naar de website te lokken en ze daar aanbiedingskosten te laten betalen. Maar door de drempel voor verkopers te verlagen, ontdekken veel merken en platformen dat ze zo hun aanbod kunnen vergroten en daardoor meer kopers kunnen aantrekken.

Locker-to-locker

In ons land – en bij uitbreiding in Europa – is Vinted het grootste platform voor het kopen en verkopen van tweedehandskleding, met 75 miljoen geregistreerde gebruikers in achttien landen. De Litouwse speler zag het levenslicht al in 2008, maar wist de voorbije jaren zijn tentakels over de rest van Europa uit te strekken. In onze contreien wist Vinted zijn positie te consolideren met de overname van de Nederlandse branchegenoot United Wardrobe in 2020. In mei 2021 werd het bedrijf op 3,5 miljard euro gewaardeerd en in 2022 realiseerde het een omzet van 371,4 miljoen euro.

Om zijn C2C-dienstverlening uit te breiden, lanceerde Vinted in juni vorig jaar Vinted Go, een nieuwe verzendmethode die gebruikers, initieel in de regio Parijs, rechtstreeks verbindt. De service bestaat in een netwerk van eigen lockerautomaten, verspreid over verschillende strategische locaties. Dat project bleek goed te werken, met zowat 100.000 verzonden pakketten tussen de 200 lockerpunten in ongeveer een half jaar tijd. Intussen bestaat Vinted Go in Parijs, Rijsel, Lyon en Marseille. Naar alle verwachting zal België weldra volgen. Eind 2023 wil het bedrijf 2.000 lockers operationeel hebben.

De dienstverlening is vernieuwend, zowel vanuit het perspectief van de C2C-platformen als van de consument. Het laat Vinted toe pakketbedrijven uit verschillende landen aan te laten sluiten op een eigen netwerk van afhaalpunten, zonder zelf afhankelijk te zijn van afhaalpunten van bijvoorbeeld, in ons land, DPD of Bpost. Vinted bundelt met andere woorden transporteurs en pakjesbedrijven via een eigen B2B-verzendplatform. Leveringen gebeuren aan een eigen netwerk van zogenaamde PUDO-punten (pick-up & drop-off): ophaal- en verzendpunten.

Inspelen op gebruikers

In de stedelijke agglomeraties in Frankrijk blijkt de ‘locker-to-locker’-service aan te slaan, in de eerste plaats omwille van het eenvoudige en snelle gebruik. De lockerpunten bevinden zich op strategisch gekozen locaties, zoals supermarkten of buurtwinkels. Gebruikers kunnen er hun verzendlabels ter plekke printen. Ze moeten met hun pakjes niet meer naar een servicepunt. De lockers lenen zich enkel voor het verzenden van kleine tot middelgrote pakketten, met verzendtijden tussen drie en vijf werkdagen.

Niet onbelangrijk gezien het belang dat consumenten aan duurzaamheid hechten: verzenders kunnen hun ‘carrier’ zelf kiezen. Ze krijgen daarbij de mogelijkheid de bezorgoplossing met de laagste CO2-uitstoot te selecteren. In sommige gevallen behoort ook Vinted Go tot de keuzemogelijkheden. Als er zich geen Vinted Go-locker in de buurt van de verkoper bevindt, staat die optie er logischerwijs niet tussen. De PUDO-bezorging van Vinted zou in de laatste kilometer ongeveer 97 procent minder CO2-uitstoot opleveren in vergelijking met thuisbezorging. Over het hele traject gaat het om een uitstootvermindering van 42 procent. In heel wat steden gebeurt de belevering van servicepunten en lockers intussen op duurzame wijze, via elektrische voertuigen of per fiets.