Kiezen voor de aangewezen weg naar transparantie

Rodolfo Quijano is Head of Blockchain bij Henkel. Hij stelt vast dat verschillende proefprojecten die hij mee aanstuurde hun potentieel bewijzen. “Al bestaat de uitdaging er wel nog altijd in die cases productief te maken en ze efficiënt op te schalen”, meent hij. Henkel heeft zijn focus op het vlak van blockchain de voorbije jaren strikter afgelijnd. “We spitsen onze projecten hoofdzakelijk toe op supply chain en duurzaamheid. We beogen een verantwoorde grondstoffenselectie en productverwerking en willen dat ook aan de buitenwereld kenbaar maken. Daartoe doen we uiteraard ook een beroep op onze partners binnen de supply chain.”

Publieke of private blockchain?

Pedro Lopez Belmonte is Blockchain Tech Lead bij Richemont, een Zwitsers luxegoedconglomeraat dat onder andere horloge- en juwelenmerken zoals Cartier overkoepelt. Wat de evolutie van blockchain binnen zijn bedrijfsomgeving betreft, merkt hij dat de maturiteit toeneemt. “Onze projecten groeien en de interesse van binnen- en buitenaf is navenant.” Blockchain gaat volgens de expert met verschillende keuzes gepaard. “Je kunt ervoor opteren jouw blockchain richting je leveranciers uit te werken of er net je klanten mee te benaderen. En doe je dat dan met een publieke of private blockchain?”
 
Richemont opteert voor een publieke blockchain gericht op de klant. “Die combinatie lijkt me coherent, aangezien beide aspecten in het teken van openheid staan. Ik vind het vanuit ons perspectief onlogisch om onze klanten met een private blockchain te benaderen. Dan zeg je eigenlijk: ‘Ik toon onze productcyclus, maar je kunt die niet verifiëren.’” Pedro Lopez Belmonte beschouwt blockchain als een groeitraject. “We hebben mooie stappen gezet, maar moeten bijvoorbeeld onze leveranciers nog beter aligneren om het succes te maximaliseren.”

Bedrijfswaarden

Carrefour doet een beroep op zowel een eigen blockchainplatform als IBM Food Trust. IBM Food Trust is het blockchainprogramma van IBM, waarop zich verschillende retailers en leveranciers hebben aangesloten, waaronder Nestlé, Walmart en Unilever.
Garance Osternaud, Blockchain Project Manager bij Carrefour: “We hebben in 2018 al onze eerste blockchainstappen gezet. De technologie verandert, maar is nog altijd zeer jong. Dat maakt een flexibele benadering aangewezen. Het gaat ons niet om de technologie, maar wel wat je ermee kunt aanvangen.”
 
Garance Osternaud vindt dat blockchain moet aansluiten op de bedrijfswaarden en die in de verf moet zetten. “In ons geval gaat het om het leveren van goede producten voor onze klanten. We spitsen onze blockchainactiviteiten toe op de kwaliteit van ons gamma en het delen van informatie daarrond.” Carrefour kiest voor een private blockchain en maakt die via API’s toegankelijk voor de eindgebruiker. Garance Osternaud beschouwt de lagere ecologische voetafdruk als een belangrijke drijfveer voor de gemaakte keuzes. Ze wijst ook op het belang van het verzekeren van de veiligheid van de blockchain, zeker nu het aantal participerende bedrijven binnen het blockchain-ecosysteem van Carrefour toeneemt.

Weg uit het lab

Matthew Van Niekerk ontwikkelde met zijn bedrijf SettleMint een blockchainplatform voor AB Inbev. Naar zijn mening valt de opmars van blockchain niet te stuiten. “Onderzoeksbureau Gartner stelde in 2019 vast dat vijf procent van de pilootprojecten effectief live gingen. Het voorbije jaar ging het al om ongeveer veertien procent. Een streefcijfer van 20 tot 24 procent is voor 2021 zeker realistisch. Blockchain ruilt het laboratorium dus in voor de bedrijfswereld. De technologie sluit ook aan bij de ESG-standaarden die tegenwoordig hoog op de agenda prijken. Ze biedt bedrijven de kans om hun inspanningen op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen aan te tonen. Wat de technologie betreft, zie ik een verschuiving richting de publieke blockchain. Waar veel ondernemingen tot voor kort resoluut opteerden voor private blockchains met strikte toegangsregels, ebt het voorbehoud rond de openbare variant weg.”

Leveranciersweelde

Rodolfo Quijano kiest bij Henkel voor een private blockchain. Hij vermoedt dat het aantal blockchainraamwerken zal afnemen. “De markt kent ontzettend veel aanbieders, waaruit er zich nu sporadisch enkele spelers terugtrekken. Mocht ik vandaag melden dat ik interesse toon in nieuwe blockchainactiviteiten, dan wordt mijn mailbox in geen tijd overspoeld met aanbiedingen. Dat maakt het niet altijd gemakkelijk om de valabele opties van de slechte oplossingen te onderscheiden. Ik verwacht wel dat er meer consolidatie komt.”
 
Rodolfo Quijano stelt vast dat het blockchainlandschap snel verandert. “Er treden voortdurend nieuwe evoluties op de voorgrond, waarvan sommige het hypestadium nooit overstijgen en andere net wel een groter draagvlak krijgen. In dat opzicht ben ik uiteraard benieuwd naar de toekomst van NFT’s – ‘non-fungible tokens’ of niet-vervangbare tokens. Iedereen in de blockchainwereld heeft er de mond van vol, maar de echte meerwaarde ervan valt vandaag maar moeilijk te bepalen.”

Open vizier

Een van de projecten bij Richemont maakt nu al gebruik van NFT’s om met een digitaal paspoort de authenticiteit en de eigendom van een horloge te bewijzen.
Pedro Lopez Belmonte: “We kozen daarbij voor Ethereum als standaard, maar pinnen ons daar zeker niet op vast. Wanneer er een nieuw blockchainplatform ontstaat, dat ons een nog grotere waarde biedt, dan staan we daar zeker voor open. Bij een ander pilootproject opteerden we voor het blockchainplatform Hyperledger Fabric. Richemont benadert blockchain dus met een open vizier. Ik merk wel dat het doorgaans gemakkelijker werken is met blockchainaanbieders die enige affiniteit met jouw business hebben.”
 
Garance Osternaud van Carrefour vult aan: “Het aantal aanbieders van blockchain is inderdaad groot. Wanneer dat bijdraagt aan de kwaliteit en een betere prijszetting, dan beschouw ik dat zeker niet als een obstakel. Carrefour treedt binnen zijn blockchain immers op als facilitator. Hoe democratischer de prijs van blockchaintechnologie, hoe meer bedrijven toetreden en hoe groter de meerwaarde voor de eindklant.”
Als leverancier van blockchainoplossingen hanteert Matthew Van Niekerk – weinig verrassend – een agnostische benadering. “Ik denk dat geen enkel protocol of grootboek dé aangewezen oplossing voor alle businesscases vormt. Ik verwacht bijgevolg ook niet dat één technologie alle concurrenten van de markt zal verdringen.”

Zoeken naar ROI

Hoewel er veel inkt over vloeit en de technologie in elke bestuurskamer ter sprake komt, lijkt blockchain eerder beperkt in onze maatschappij en bedrijfswereld aanwezig.
Rodolfo Quijano: “Om van een pilootproject naar een concrete business case te evolueren, stellen zich verschillende uitdagingen. Het gaat onder meer om bedrijfsvoordelen en ROI. Bij een pilootfase kies je wel eens voor een eenvoudig project met weinig frictie en een beperkt aantal partners. Wanneer je dan overschakelt naar de effectieve uitrol ervan, is de kans op een te lage ROI reëel. Achteraf kom je dan tot de conclusie dat je beter voor een uitgangspunt met een grotere bedrijfswaarde had gekozen.”
 
Soms zit de scope wel helemaal goed, maar start een project met een te klein ecosysteem, waarna het niet meevalt in een latere fase andere leveranciers aan boord te krijgen.
R. Quijano: “Het gaat er dus om in eerste instantie te kiezen voor projecten met een kleine afstand tussen pilootproject en operationele werking. Voor het prioriteren van de projecten hou je opnieuw de bedrijfswaarde voor ogen. Die kan zich op het vlak van duurzaamheid afspelen. Henkel vindt het bijvoorbeeld waardevol om zijn verantwoorde manier van werken kenbaar te maken.”

De klant betrekken

Pedro Lopez Belmonte stelt vast dat blockchain zich bij Richemont op een kantelpunt bevindt. “Die shift begon ongeveer een jaar geleden. We leidden uit onze pilootprojecten af dat blockchaintechnologie binnen onze bedrijfsvoering paste en besloten onze inspanningen verder te zetten en uit te diepen. Het gaat dus niet meer om de vraag of we wel iets met blockchain willen ondernemen, maar eerder om hoe we onze supply chain erin betrekken.”
 
Garance Osternaud merkt dat de verschillende blockchaintoepassingen rond het traceren van voedingsmiddelen bij Carrefour hun waarde hebben aangetoond. “We gaan nu na welke mogelijkheden blockchain voor andere productgroepen biedt. Op technologievlak kiezen we voor een vereenvoudiging en uniformering van onze blockchainaanpak. Nu zowel de business als onze technische mensen onze blockchainstrategie uitdragen, komt het er ook op aan de klant nog beter in het verhaal te betrekken en aan te tonen hoe blockchain hem of haar van dienst kan zijn. Wie winkelt, ontvangt vandaag oneindig veel prikkels, wat het er uiteraard niet gemakkelijker op maakt om onze boodschap te benadrukken en de klant ervan te overtuigen onze QR-codes te scannen.”

Supply chain finance

Matthew Van Niekerk ziet duurzaamheid als een belangrijke katalysator voor blockchain. “AB Inbev werkt met vele duizenden landbouwers, waarbij de geoogste gerst van teler tot teler verschilt. AB Inbev verzamelt de nodige informatie doorheen de supply chain om na te gaan hoe het zijn productkettingen op basis van die data op een duurzame manier kan optimaliseren. In één beweging wil AB Inbev met behulp van blockchain open en transparant met zijn klanten communiceren en het verhaal van akker tot fles delen.”
 
Daarnaast beschouwt Matthew Van Niekerk blockchain als een hulpmiddel voor supply chain finance. “Ik denk daarbij onder meer aan bedrijven die financieringsoplossingen voor hun leveranciers uitwerken of aan de financiering van kmo’s door banken. Aangezien financiële instellingen duurzaamheidscriteria nadrukkelijk in hun kredietscores meenemen, kan blockchain helpen om die duurzaamheidsinspanningen te valideren. Wie op een door technologie bewezen manier verantwoord onderneemt, kent de bank dan gunstiger voorwaarden toe.”

Nieuwe toepassingen

Rodolfo Quijano verwacht dat er zich in de toekomst nog nieuwe toepassingsgebieden ontwikkelen. “Blockchain gaat over traceerbaarheid, vertrouwen en transparantie. Dat zijn waarden die zowel de supply chain als de financiële sector hoog in het vaandel dragen. De technologie biedt wat mij betreft ook een meerwaarde op het vlak van prijszetting. Nu wordt er wel eens creatief omgesprongen met promoties, waar blockchain prijsschommelingen registreert en misbruik uitsluit. Even goed kan blockchain helpen om grenscontroles met goederen te vereenvoudigen of onze HR-afdelingen vooruithelpen. Als internationale speler rekruteer je wereldwijd. Dat resulteert in sollicitanten met een brede achtergrond uit tal van scholen en opleidingen. Blockchain moet het mogelijk maken die diploma’s en attesten te valideren, wat je meer zekerheid biedt over een sollicitant.”
KD