Impact van ESG op de value chain strategie

Bij PwC focust Colin Metzler op ESG (environmental, social & governance) en verantwoord value chain management. Hij adviseert organisaties hoe ze het best kunnen omgaan met de impact van de steeds striktere ESG-regels, hoe ze hun risico’s in de value chain kunnen beperken en hoe ze opportuniteiten binnen hun partnerships optimaal kunnen benutten. Ook helpt hij bedrijven een treffend antwoord te bieden op de belangrijkste wettelijke regelgeving, zoals CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en CS3D (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).

Inzicht eerst

Volgens Colin Metzler begint alles bij de creatie van een duurzame mindset in je organisatie. Dat vormt het fundament voor alle volgende stappen die je richting een sustainable value chain zet.
Colin Metzler: “De sustainable mindset van een organisatie is niet zo heel verschillend van die van een individuele consument. Als milieubewuste consument houd je er ook rekening mee waar pakweg je tomaten vandaan komen. Het komt erop aan dat je inzicht probeert te krijgen in de impact van de zaken die in je value chain gebeuren, zodat je op basis daarvan de juiste beslissingen kunt nemen. Hoe beter je de impact op je value chain begrijpt, hoe beter je de risico’s kunt managen en hoe stabieler en veerkrachtiger je value chain wordt. Wat niet wegneemt dat factoren als prijs, kwaliteit en beschikbaarheid – de klassieke ‘procurement decision makers’ – primordiaal blijven. Maar een goed begrip van de – soms verborgen – ESG-risico’s, zorgt ervoor dat je alle criteria beter tegenover elkaar kunt afwegen en voorkomt dat je soms heel verkeerde keuzes maakt. Tegenwoordig kun je je het bijvoorbeeld echt niet meer permitteren dat je samenwerkt met partijen uit verre oorden die weliswaar heel goedkoop kunnen leveren, maar er twijfelachtige praktijken op het vlak van kinderarbeid op nahouden.”

Wetgeving drijft druk op

De ‘sense of urgency’ om werk te maken van een sustainable value chain is in elk geval hoger dan ooit. Overal ter wereld verlangen regelgevers steeds meer van bedrijven dat ze hun verantwoordelijkheid binnen hun waardeketen opnemen. Zo verplicht de CS3D-wetgeving, die in mei 2024 werd goedgekeurd, bedrijven in Europa om een robuust managementsysteem te hebben. Dat moet in staat zijn de risico’s in de value chain te identificeren, te voorkomen en te mitigeren. “Tegen 2027 moeten bedrijven met meer dan 5.000 medewerkers en een omzet van meer dan 1.500 miljoen euro zo’n systeem in huis hebben. In 2028 zijn de bedrijven met meer dan 3.000 medewerkers en een wereldwijde omzet van meer dan 900 miljoen aan de beurt. Vanaf 2029 zal ook de rest moeten volgen.”

Volgens de CSRD-wetgeving, die sinds begin 2023 van kracht is, moeten bedrijven bovendien jaarlijks op een transparante manier kunnen rapporteren over hun duurzaamheidsbeleid en -resultaten. Dat heeft niet enkel betrekking op je eigen activiteiten, maar ook op die van je upstream- en downstreampartners. Wil je de doelstellingen bereiken, dan moet je er dus ook je partners nauw bij betrekken om de ecologische impact van de producten die je in de markt zet te verminderen.”

Toegegeven, samen met je partners een sustainable value chain opzetten is niet makkelijk. Zo blijkt ook uit een recente studie van PwC rond de Corporate Sustainability Reporting Directive. “Uit dat onderzoek kwam naar voren dat de supply chain een van de meest uitdagende onderdelen is als je aan de CSRD-vereisten wil tegemoetkomen”, vertelt Colin Metzler. “Dat komt vooral omdat je vaak slechts een beperkte hoeveelheid data van je businesspartners hebt. Bovendien zitten de risico’s en opportuniteiten vaak diep in de value chain verscholen, bij de tier 3- of 4-leveranciers. Niet alleen is het moeilijk om daar een goed zicht op te krijgen, het is ook niet eenvoudig om die partijen op een effectieve manier te managen. Dat organisaties vaak complexe value chains hebben die zich over de hele wereld uitstrekken, helpt natuurlijk ook niet.”

Een mooi voorbeeld van de steeds grotere uitdagingen, is dat steeds meer bedrijven hun scope 3-emissies gaan aanpakken en erover rapporteren.

C. Metzler: “De scope 1- en scope 2-emissies hebben veel organisaties al goed in beeld. Het blijkt evenwel minder evident om de juiste data te verkrijgen en concrete doelstellingen te bepalen op het vlak van scope 3-emissies, die de indirecte emissies in je value chain omvatten. Dat komt omdat je als bedrijf die emissies maar in zeer beperkte mate zelf kunt beïnvloeden. Ook in dat opzicht hebben bedrijven er alle baat bij de banden met hun businesspartners aan te halen en meer data te delen, zodat ze een beter zicht krijgen op de CO2-emissies van de producten en services die ze aankopen. Op die manier zullen ze er ook beter in slagen doelstellingen op dat vlak te stellen en daaraan te werken.”

Duurzame partnerships op een slimme manier creëren

Volgens Colin Metzler is het belangrijk een goed proces te ontwikkelen om de risico’s en opportuniteiten in je value chain zo goed mogelijk te kunnen identificeren en aan te pakken. “Dat zal je ook helpen om goede keuzes te maken”, weet hij. “Want als je duizenden leveranciers hebt, kun je nooit met hen allemaal hetzelfde engagement aangaan. Daarom moet je pragmatische engageringsmethodes ontwikkelen om op een slimme en kostenefficiënte manier je partnerships op te zetten.”

Je kunt bijvoorbeeld standaardclausules of een gedragscode voor leveranciers in je contracten meenemen. Heb je voor bepaalde leveranciers grotere risico’s geïdentificeerd, dan kun je hen vragenlijsten opsturen om meer inzicht te krijgen in de manier waarop de geïdentificeerde risico’s worden beheerd. Ook zinvol is het om steeds naar de nodige certificaten te vragen. Je meest kritische leveranciers en leveranciers waar heel grote risico’s aan zijn verbonden – bijvoorbeeld omdat ze in een ‘high risk’ land liggen – kun je uiteraard ook op gezette tijdstippen bezoeken of auditvereisten opleggen. En om terug te komen op het voorbeeld van de scope 3-emissies, het spreekt voor zich dat je op dat vlak vooral nauwer wilt samenwerken met partners die voor een groot deel van die emissies verantwoordelijk zijn. Die gerichte aanpak zal effectiever zijn om de duurzaamheid en betrouwbaarheid van je keten te verhogen doordat je minder, maar wel kritische partners selecteert om nauwer mee samen te werken.

Colin Metzler raadt ook aan je als organisatie af en toe in de plaats van je leverancier te stellen: “Bedrijven worden meer en meer overspoeld door vragenlijsten en verwachtingen op het vlak van kwaliteit”, weet hij. “Ook daarom is het belangrijk je prioriteiten te stellen en goed te overwegen welke aanpak je voor welke leveranciers kiest. Besef dat je je businessrelaties ook kunt schaden door hen te bombarderen met vragenlijsten die weinig of geen toegevoegde waarde hebben. Verder helpt het voor een gestandaardiseerde aanpak te gaan, waarbij je het je partner zo makkelijk mogelijk maakt om op een duurzame manier met jou samen te werken. Samengevat heb je er dus alle baat bij om te focussen op wat écht relevant is en om efficiënte manieren te vinden om op een constructieve manier samen te werken op het vlak van duurzaamheid.”

Weet je niet waar te beginnen bij het opzetten van zo’n proces en bijhorend managementsysteem? Dan kun je ook externe hulp inschakelen. “Bij PwC, bijvoorbeeld, helpen we bedrijven een managementsysteem op te zetten dat met de industriestandaarden gealigneerd is en waarin alle relevante ESG-aspecten geïntegreerd zijn”, aldus Colin Metzler. “Daarbij helpen we te bepalen met welke partners je op welke vlakken de banden moet aanhalen en hoe je dat het best doet. Met name bij zeer complexe, meer risicovolle value chains is dat erg zinvol.”

Uiteraard bestaan er ook tools die kunnen helpen om je proces in goede banen te leiden. “Er zijn voldoende tools op de markt beschikbaar, het komt er vooral op aan die tool te selecteren die het best aan de specifieke behoeften van je organisatie beantwoordt”, meent Colin Metzler. “Er bestaan ook databases die je kunnen helpen op het vlak van compliance- en screeningmethodes. Veel bedrijven maken daar al gebruik van voor hun compliance & procurement practices.”

Bedrijven die deze richtlijnen in acht neemt, kunnen volgens Colin Metzler hun supply chain op een actieve manier stelselmatig duurzamer maken. “Zo toon je ook dat je niet enkel in staat bent te rapporteren, maar dat je ook al werkt aan een actief management van je duurzame value chain.”

Tot slot benadrukt Colin Metzler dat de steeds hogere eisen gepaard gaan met bijkomende verantwoordelijkheden en vereisten voor bedrijven. “Maar als je erin slaagt meer gealigneerd te raken met je businesspartners, zal dat niet enkel je performantie op het vlak van duurzaamheid, maar ook de veerkracht van je bedrijf ten goede komen. Bovendien versterk je op die manier je relaties, waardoor je problemen in de hele value chain beter gezamenlijk zult kunnen tackelen.”

TC