Hoe de veiligheid garanderen in magazijnen met heftrucks?

Gelukkig blijft het aantal ongevallen met heftrucks de laatste jaren vrij stabiel. Maar vanzelfsprekend is elk incident er een te veel. Uit het jaarverslag van het Fonds voor Arbeidsongevallen blijkt dat heftrucks betrokken zijn bij tien procent van alle arbeidsongevallen met blijvende arbeidsongeschiktheid (zie figuur 1). In 2016 waren er ongeveer 3.430 ongevallen met heftrucks, waarvan 380 met de dood of blijvende arbeidsongeschiktheid tot gevolg.

Veiligheid voor chauffeurs en voetgangers

De oorzaak van veel ongevallen is een gebrek aan kennis of technische gebreken van de heftruck.
Alain Bagi: “De laatste jaren zet Linde – het merk waarvoor Motrac Handling & Cleaning exclusief invoerder en verdeler is voor gans België – heel sterk in op veiligheidsvoorzieningen, zowel op de truck zelf als voor de omgeving waar ze worden ingezet. Dat vertaalt zich naar ons ‘Vision Zero’ beleid, waarbij we ernaar streven het aantal ongevallen tot nul te herleiden. Binnen dit beleid sensibiliseren we klanten, bijvoorbeeld door een volledige veiligheidsstudie, die we de Linde Safety Scan hebben genoemd. We hebben ook een aantal posters met veiligheidstips, die we gratis aanbieden. Uiteraard begint alles vanaf de ontwikkeling van de truck zelf, wat voor Linde prioriteit nummer een is.”

BL: Wat bestaat er zoal aan veiligheidsvoorzieningen op de trucks van vandaag?
A. Bagi: “In feite kunnen we de veiligheidsvoorzieningen in twee groepen onderbrengen. De eerste is bedoeld voor de heftruckbestuurder zelf, terwijl de tweede focust op de bescherming van andere aanwezigen in het magazijn. De laatste twee jaar heeft Linde heel veel geïnvesteerd in veiligheidssystemen voor beide categorieën. Daarop willen we verder blijven inzetten.”

BL: Wat doet Linde vandaag om de heftruckchauffeur zelf te beschermen?
A. Bagi: “Het grootste gevaar voor de chauffeur is ongetwijfeld het kantelen van de heftruck. Linde hecht dan ook veel belang aan de stabiliteit van zijn heftrucks. De hooggeplaatste neigcilinders en hooggemonteerde achteras maken onze heftrucks zeer stabiel. Bij vierwielers geldt bijvoorbeeld dat hoe hoger de achteras is gemonteerd, hoe korter de afstand tot het zwaartepunt is en hoe kleiner de kans wordt dat de heftruck kantelt. De trucks van Linde zijn standaard voorzien van een gordel. De optionele sequentiële gordel kan alleen worden ingestoken als de bestuurder effectief op de stoel heeft plaatsgenomen. Als de bestuurder eerst inklikt en daarna op de stoel gaat zitten, zal de heftruck niet starten. Ook beschikt elke Linde-heftruck over ‘curve assist’. Die optie zorgt dat het toestel automatisch vertraagt naar een aangepaste snelheid bij het nemen van bochten.”

“Verder zijn alle elektrische trucks van Linde standaard uitgerust met een automatische elektromagnetische parkeerrem. Bij thermische trucks maakt de unieke hydrostatische aandrijving dat de truck maar zeer langzaam achteruitrolt op een helling als de bestuurder de handrem niet heeft geactiveerd en de motor heeft laten draaien. Verder zorgt de Linde Safety Pilot dat de chauffeur via een extra kleurendisplay in de cabine steeds een overzicht heeft van de combinatie gewicht, snelheid, draaistraal en hefhoogte. Bij reachtrucks zorgt de Dynamic Mast Control ervoor dat de mast steeds stabiel blijft op grote hoogte, wat de veiligheid en werksnelheid enorm verhoogt. De Active Stability Control op de Linde-systeemtrucks zorgen dat oneffenheden in smalle gangen worden weggefilterd, wat zorgt voor een hogere snelheid en een stabiele truck op elke werkhoogte.”

BL: En hoe beschermen we voetgangers in het magazijn waar heftrucks sterk aanwezig zijn?
A. Bagi: “Tegenwoordig worden heftrucks zo ontworpen dat de chauffeur optimaal zicht op zijn omgeving heeft. Kenmerkend voor Linde-trucks is de smalle mast met een maximaal doorzicht in combinatie met een ruime cabine. De Linde Roadster gaat nog een stap verder met het ontbreken van de A-stijlen en het glazen dak met drielagig veiligheidsglas.”

“Daarnaast biedt Linde verschillende lichttechnologieën aan die de visibiliteit van de truck in zijn omgeving sterk verhogen, zowel voor de bestuurder zelf als voor andere personen. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan de Truckspot – een variant op de gekende BlueSpot – die een rode gevarendriehoek met het icoon van een heftruck op de vloer projecteert. Daardoor zijn passanten instinctief op hun hoede voor een naderend voertuig. Verder bieden we LED Stripes aan. Dat zijn lichtstrips die voor- en achteraan op de heftruck worden aangebracht en die een groot effect op het vlak van verlichting hebben. Bijgevolg geven ze ook duidelijk de rijrichting van de heftruck aan. Zo kleuren de lichten wit bij het vooruitrijden en rood bij het achteruitrijden. De verlichting is vergelijkbaar met daglicht, wat het voordeel biedt dat voorbijgangers of andere chauffeurs niet worden verblind. Recent hebben we de Blaxtair-camera gelanceerd. Die detecteert bij het achteruitrijden automatisch personen en geeft zowel een visueel als een auditief signaal als er risico op een aanrijding is.”

“Tot slot vormen hulpsystemen op de truck tegenwoordig een grote meerwaarde om ongevallen te voorkomen. Zo biedt de Linde Safety Guard tal van mogelijkheden om de veiligheid in het magazijn voor zowel chauffeurs als omstaanders te verhogen. Een eerste is de invoering van snelheidszones, waarbij de snelheid van een truck in bepaalde bieden kan worden aangepast aan de wensen van de klant. Een tweede voordeel van de Linde Safety Guard is dat de heftruckchauffeur een waarschuwing krijgt als hij de infrastructuur dreigt te beschadigen, bijvoorbeeld als de mast van de truck hoger is dan de deuropening. Verder kunnen (dreigende) aanrijdingen tussen heftrucks onderling of tussen heftrucks en omstaanders worden gemeld. Dat is mogelijk omdat de Linde Safety Guard continu de afstand meet tussen de trucks en medewerkers die met een ontvanger zijn uitgerust. Het systeem waarschuwt beide partijen visueel en auditief – personen ook via een trilfunctie via een draagbaar toestelletje – wanneer ze elkaar naderen. Die technologie maakt gebruikt van een radiosignaal van 4 Ghz, zodat muren en andere obstakels geen probleem vormen.”

De zin van een veiligheidsscan

BL: Wat kunnen we precies verwachten van de Linde Safety Scan die jullie aanbieden?
A. Bagi: “Dat is in feite een aanvullende dienst op het vlak van veiligheid. Daarmee willen we bedrijven helpen om de meest geschikte veiligheidsmaatregelen voor hun omgeving te kiezen. Ons advies blijft niet beperkt tot de truck zelf, maar omvat ook mogelijke verbeteringen op het vlak van infrastructuur, afscheidingen en signalisatie. We adviseren trouwens ook niet alleen Lindeklanten. Zo kunnen we adviseren om voetgangerszones en oversteekplaatsen beter te markeren. Dat kan met gele lijnen, maar ook door voetpaden en drukke rijwegen af te scheiden. Zo kan het gebeuren dat voetgangers eerst een poortje moeten openen voordat ze een rijweg kunnen oversteken. We bieden eveneens advies rond aanrijbeveiliging aan palen en rekken, via stootkussens, of het gebruik van panoramische spiegels of signalisatielichten op kruispunten.”

“Aan de basis van elke scan ligt een goede risicoanalyse. Elke situatie is immers anders. Aan de hand van een korte vragenlijst gaan we de specifieke behoeften van de klant op het vlak van veiligheid na. We inspecteren het terrein ter plaatse en brengen de huidige veiligheidssituatie in kaart. Vervolgens doen onze veiligheidsconsulenten concrete aanbevelingen op technisch en structureel vlak. De klant kiest dan aan de hand van de offerte welke maatregelen hij wil. Zes à acht maanden na de implementatie volgt er een on-site evaluatie, waarbij we eventuele verdere verbeteringen voorstellen.”

BL: Zijn er ook veiligheidsmaatregelen die je in elke omgeving zou aanraden?
A. Bagi: “Uiteraard is het aangeraden fluo werkkledij en veiligheidsschoenen te dragen en is een goede verlichting van de ruimte altijd aan te bevelen. Verder raden we standaard aan een veiligheidsgordel of andere bescherming – zoals veiligheidsdeuren of een gesloten cabine – te gebruiken, als de toepassing dat mogelijk maakt. Ook is het in elk magazijn zinvol dat algemene veiligheidstips zichtbaar worden opgehangen. Verder is het een must dat chauffeurs voldoende worden getraind. (Bijna-)ongevallen registreren laat bovendien toe lessen uit het verleden te trekken. Last but not least, is een regelmatig onderhoud en controle op de goede werking van het toestel essentieel. Wij adviseren bedrijven eveneens om een goede checklist met controlepunten te gebruiken, die de chauffeur bij het begin van zijn shift systematisch overloopt en dan beslist om de truck te gebruiken of niet bij ernstige gebreken.”

BL: Merken jullie dat het belang van bepaalde veiligheidsmaatregelen in de praktijk wordt onderschat?
A. Bagi: “Het dragen van de gordel, zonder enige twijfel. Er wordt nog te vaak getolereerd dat chauffeurs geen gordel dragen. We zien ook nog te vaak dat niet-gekwalificeerde medewerkers op een heftruck zitten. In dat opzicht is de Linde Connect toegangscontrole interessant. Daarbij is een code of een RFID-kaart nodig om de heftruck te kunnen starten. Daarnaast merken we dat bedrijven niet altijd happig zijn om snelheidsbegrenzing in te voeren. Vaak vrezen ze dat de productiviteit daardoor zal afnemen. Maar een snelheidsbegrenzing in bepaalde zones heeft – in tegenstelling tot een algemene snelheidsbegrenzing – geen negatief effect op de productiviteit, terwijl er wel een even groot positief effect op de veiligheid is. Bovendien mogen we niet vergeten dat een ongeval de productiviteit nog meer negatief beïnvloedt dan snelheidsbegrenzing.”