Benader de laatste mijl vanuit een netwerkvisie
Van een operationele naar een strategische benadering
Onderzoeker Rafael Arevalo-Ascanio: “Je verengt het transport tot bij de eindgebruiker best niet tot een operationele kwestie van transportplanning en -schema’s.”
Bedrijven en organisaties benaderen de laatste mijl vooral vanuit operationeel oogpunt. De focus ligt daarbij op de hoogste efficiëntie bij de laagste kosten voor dat specifieke routetraject. Nochtans hebben planningskeuzes in de volledige supply chain invloed op elkaar: beslissingen aan inbound-zijde hebben ook gevolgen voor de laatste mijl en vice versa. Rafael Arevalo-Ascanio, doctoraatsonderzoeker aan de Universiteit Antwerpen en VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek), pleit voor een meer strategische aanpak van de laatste mijl. Een multischaal-benadering vormt daartoe een interessante piste.
“De laatste mijl is vaak de meest complexe en duurste transportschakel in de supply chain”, stelt Rafael Arevalo-Ascanio. “Efficiëntie vormt een logische hoofdbekommernis. Tegelijk moeten bedrijven het totaalplaatje in ogenschouw nemen, aangezien alle schakels in de supply chain aan elkaar gelinkt zijn. Elke transportbeweging heeft een impact op het kostenplaatje, het duurzaamheidsaspect en de dienstverlening. De keuze voor zachte of harde levervensters beïnvloedt bijvoorbeeld de capaciteit van bezorgroutes, maar is eveneens een belangrijke factor bij de beslissing om al dan niet een nieuw distributiecentrum met lokale capaciteit te openen. Je verengt het transport tot bij de eindgebruiker dus best niet tot een operationele kwestie van transportplanning en -schema’s.”
Geïntegreerde benadering
Professor Roel Gevaers, die het onderzoek namens Universiteit Antwerpen begeleidde, vult aan: “De bewustwording van die onderlinge connecties en de nood aan totale visibiliteit ontbreekt nog vaak. Al is er wel een tegenbeweging ingezet. Decennialang bestond de trend erin alle supply chain activiteiten te outsourcen. Nu kiezen spelers als Amazon en Alibaba net voor het omgekeerde: ze nemen de supply chain zelf maximaal in handen. Ze beseffen dat ze op die manier alle stukjes met elkaar verbinden, wat hen toelaat efficiëntiewinst te boeken en de servicegraad te verhogen. Veel Europese bedrijven hebben op dat vlak nog een achterstand in te halen.”
Generalistisch model
Om de laatste mijl vanuit een strategisch oogpunt te benaderen, stappen de onderzoekers af van heel specifieke data. Ze opteren voor een meer generalistische kijk. Rafael Arevalo-Ascanio stelt een ‘continuous multi-scale approach’ (CMA) voor die patronen aan vraagzijde vastlegt en de lengte van distributieroutes inschat. Die benadering vormt een praktische en vereenvoudigde manier om vooraf de economische, sociale en milieueffecten van supply chains zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts te determineren. “CMA maakt het mogelijk verschillende scenario’s onder uiteenlopende omstandigheden te analyseren. De gebruiker is voor het nemen van langetermijnbeslissingen niet langer afhankelijk van slechts één operationele route”, aldus de onderzoeker. “Door het gebruik van verschillende scenario’s is het effect van operationele verstoringen bovendien ingecalculeerd.”
CMA combineert principes van het zogenaamde ‘districting’ probleem en ‘continuous approximation’.
Het districting probleem wijst op het opdelen van gebieden in kleinere zones, zodat logistieke processen zoals het bezorgen van pakketten, efficiënter en kosteneffectief verlopen. De grootte van de districten varieert naargelang de vraagdichtheid en de schaal van het probleem, of die nu lokaal, regionaal, nationaal of internationaal is. Een opdeling in districten geeft aan welke gebieden vatbaar zijn voor snellere levering, zolang er voldoende vraag naar is om die keuze te rechtvaardigen. Op strategisch niveau ontstaan er bijkomende mogelijkheden: op basis van de dichtheid van kleine districten is de implementatie van alternatieve transportmiddelen misschien wel aangewezen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan bakfietsen in stedelijke gebieden.
Continuous approximation biedt daarbij een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Ondanks de lagere datadensiteit zorgt die toch voor nauwkeurige afstandsschattingen. Door rekening te houden met de variërende vraag, tijdvensters en mislukte leveringen, geeft CMA een complexe realiteit weer.
Rafael Arevalo-Ascanio testte de continuous multi-scale approach aan de hand van reële datasets van pakketbezorging in België. De resultaten illustreren dat CMA in verschillende scenario’s goed presteert. “Het model wijkt zes procent af van de reële routingresultaten. De vraagdensiteit vormt een belangrijke parameter. De resultaten leren ons dat de schattingen van de routelengte het nauwkeurigst zijn waar de vraagdichtheid het grootst is.”
Van eerste tot laatste mijl
Een grote uitdaging bestaat er volgens de onderzoeker in modellen als CMA voor elke transportbeweging in de supply chain aan te wenden en die met elkaar te laten communiceren. “De informatie over de afgelegde afstand en de economische, sociale en milieukosten leidt idealiter tot betere strategische keuzes vanuit een netwerkperspectief. Het model beperkt zich niet tot de laatste mijl, maar behelst alle supply chain bewegingen. Vanuit conceptueel standpunt vertonen de laatste en eerste mijl veel parellellen. Het CMA-model zou voor beide trajecten zijn waarde moeten bewijzen. Om dat te staven, testen we CMA nu bij een laatstemijlproject rond de verdeling van vaccins en een eerstemijlproject rond de ophaling van textiel.”
KD
Professor Roel Gevaers (Universiteit Antwerpen): “E-commercegiganten beseffen dat je door alle stukjes met elkaar te verbinden, efficiëntiewinst boekt en de servicegraad verhoogt.”
Inloggen/registreren
Om deze content te lezen, moet u zich inloggen.
Log in of registeer nu via onderstaande knop en krijg toegang tot deze inhoud.
